بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش به فرهنگ اقتصاد مقاومتی در نواحی شهری و روستایی گیلان غرب

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه جغرافیا، دانشکده علوم انسانی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

2 عضو هیئت علمی گروه جامعه شناسی دانشگاه بوعلی سینا همدان

3 استادیار گروه علوم سیاسی، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، واحد کرمانشاه، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمانشاه، ایران

4 گروه جامعه شناسی، واحد اسلام آباد غرب، دانشگاه آزاد اسلامی، اسلام آباد غرب، ایران

چکیده

با پایان یافتن جنگ و عدم پیروزی استکبار در زمینه‌های نظامی، تهاجمات به عرصه‌های دیگرکشیده شد. یکی از این عرصه‌ها که خصوصاً در سال‌های اخیر با تهاجمات گسترده همراه بوده است، «عرصه اقتصادی» است. بنابراین خود انقلاب اسلامی مکلف به نوآوری، نظریه‌پردازی و الگو‌‌سازی در عرصه‌های جدید اقتصادی است. هرکشوری که علم استکبار‌ستیزی را برپاکند، نیازمند چنین الگوهایی است. یکی از این مفاهیم «اقتصاد مقاومتی» است. اقتصاد مقاومتی معمولاً در رویارویی و تقابل با اقتصاد وابسته و مصرف کننده یک کشور قرار می‌گیرد که منفعل نیست و در مقابل اهداف اقتصادی سلطه، ایستادگی نموده و سعی در تغییر ساختارهای اقتصادی موجود و بومی‌سازی آن بر اساس جهان‌بینی و اهداف دارد.
پژوهش حاضر که با هدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با گرایش به فرهنگ اقتصاد مقاومتی در نواحی شهری و روستایی گیلان غرب می‌باشد، از نظر نوع هدف یک بررسی کاربردی، از نظر وسعت پهنانگر، از نظر دامنه خرد و از نظر زمانی یک بررسی مقطعی می‌باشد. روش تحقیق در این پژوهش روش میدانی با استفاده از تکنیک پیمایش، و ابزار جمع‌آوری داده‌ها پرسشنامه می‌باشد. همچنین حجم نمونه در این تحقیق 376 نفر می‌باشد. با توجه به اهمیت بحث از فرهنگ اقتصاد مقاومتی در پژوهش حاضر به بررسی ارتباط بین استفاده از رسانه‌های داخلی، اعتماد اجتماعی، دینداری، پایگاه اقتصادی - اجتماعی، سن، جنس و وضعیت تأهل بهعنوان متغیرهای مستقل و گرایش به فرهنگ اقتصاد مقاومتی به عنوان متغیر وابسته پرداخته شد. نتایج تحقیق نشان دادند که به جز متغیر پایگاه اقتصادی- اجتماعی، بین تمامی متغیرهای مستقل با متغیرهای وابسته ارتباط معناداری وجود دارد.

کلیدواژه‌ها


- اصغری، محمود (1392)، تربیت دینی و تأثیر آن بر اقتصاد مقاومتی، پژوهش‌های اجتماعی اسلامی، سال نوزدهم، شماره 4.
- بیانات در دیدار کارگزاران نظام، 3/5/1391:
- بیانات مقام معظم رهبری در دیدار جمعی از کارآفرینان سراسر کشور، 16/6/1389.
- بیانات مقام معظم رهبری در دیدار دانشجویان، 16/5/1391.
- بیانات مقام معظم رهبری در حرم مطهر رضوی علیه السلام، 1/1/1392.
- بیانات مقام معظم رهبری در دیدار رئیس‌جمهوری و اعضاى هیئت دولت، 2/6/1391.
- بیدگلی، معرفت الله (1379)، بررسی علل و تبعات از خودبیگانگی و خودباوری دانشجویان، پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه اصفهان، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی.
- تراب زاده جهرمی، محمدصادق و دیگران (1392)، بررسی ابعاد و مؤلفه‌های اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران در اندیشه حضرت آیت اله خامنه ای. مطالعات انقلاب اسلامی، دوره 10، شماره 32.
- حسین زاده بحرینی، محمد حسین (1392)، اقتصاد مقاومتی؛ راهکاری برای توسعه، مشکوه، شماره 118، بهار.
- حیدرآبادی، ابوالقاسم (1389). اعتماد اجتماعی و عوامل اجتماعی-فرهنگی موثر بر آن (مطالعه موردی جوانان 20 تا 29 ساله استان مازندران)، جامعه شناسی مطالعات جوانان، دوره 1، شماره 1، تابستان.
- حیدرخانی،‌ هابیل (1393)، بررسی عوامل اجتماعی و فرهنگی بر گرایش مردم به اقتصاد مقاومتی، طرح پژوهشی بسیج اساتید شیراز.
- خلیلی، حسام الدین (1391)، مقاومت اقتصادی در پرتو اقتصاد مقاومتی،  فصلنامه علمی ترویجی کارآگاه، شماره 20، دوره دوم، پاییز.
- سیف، مراداله (1391)، الگوی پیشنهادی اقتصاد مقاومتی جمهوری اسلامی ایران (مبتنی بر دیدگاه مقام معظم رهبری)، آفاق امنیت، دوره 5، شماره 16.
- طهماسبی بلداجی، اصغر و طهماسبی بلداجین، آذر (1392)، جهاد اقتصادی و اقتصاد مقاومتی از منظر قرآن و اهل بیت،کوثر، سال سیزدهم، شماره 47. 
- عبد الرحمانی، رضا (1384)، سرمایه اجتماعی و اعتماد اجتماعی، مجله رشد علوم اجتماعی، ویژه نامه سرمایه اجتماعی، دوره نهم، شماره 2.
- فتحی، سجاد (1391)، تعریف اقتصاد مقاومتی از دیدگاه مقام معظم رهبری و تفاوت آن با اقتصاد ریاضتی، تهران: تیم رسانه‌ای دانشگاه علامه طباطبایی.
- کوئن، بروس (1388)، مبانی جامعه‌شناسی، غلام‌عباس توسلی و رضا فاضل، تهران: انتشارات سمت.
- میرمعزی، سیدحسین (1391)، اقتصاد مقاومتی و ملزومات آن (با تأکید بر دیدگاه مقام معظم رهبری)،اقتصاد اسلامی، سال دوازدهم، شماره 47، پاییز.
- هزوایی، سیدمرتضی و زیرکی، علی (1393)، اقتصاد مقاومتی؛ نماد مدیریت جهادی در اقتصاد سیاسی ایران، سال یازدهم، شماره 7، تابستان.
- یوسفوند، حسن رضا و درستی، امیرعلی و حمیدیان، اکرم (1385)، بررسی عوامل مؤثر بر اعتماد و سرمایه اجتماعی در دو شهر شهرضا و اصفهان، مجموعه مقالات همایش منطقه‌ای سرمایهاجتماعی، چالش‌ها و راه‌کارها، معاونت پژوهشی دانشگاه آزاد اسلامی واحد دهاقان.
- Briguglio, Lino, and Stephen Piccinino (2009). "Growth and Resilience in East Asia and The Impact of the Global Recession", Available at: http://www.um.edu.mt/__data/assets/pdf_file/0011/141959/Growth_with_Resilience_in_Asia_5Dec2011. Pdf.
- Briguglio, Lino, Gordon Cordina, Nadia Farrugia and Stephanie Vella, (2006). «Profiling Economic Vulnerability and Resilience in Small States: Conceptual Underpinnings Economics Department, University of Malta. Available at:
http://www.um.edu.mt/__data/assets/pdf_file/0003/89634/Vulnerability_and_resilience_May08. Pdf.