مدل نظری حیات طیبه به مثابه آرمان انقلاب اسلامی در اندیشه سیاسی حضرت آیت الله خامنه‌ای (بر اساس روش تئوری داده بنیاد)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه شاهد

چکیده

چکیده
اندیشه آرمان‌شهری و مدینه فاضله در فلسفه سیاسی غرب و مسلمانان می‌کوشد وضعیت مطلوب حیات که تضمین کننده سعادت بشری است را طراحی و چگونگی گذر از وضع موجود به وضع مطلوب را نشان دهد. در اندیشه سیاسی حضرت آیت الله خامنه‌ای، تحقق «حیات طیبه» از اهداف عالیه انقلاب اسلامی بوده و ریشه در آیات قرآن کریم دارد و به عنوان الگوی آرمانی حیات بشری، سعادت دنیوی و اخروی انسان‌ها را محقق می‌نماید. بر اساس آیات قرآن کریم، «ایمان به خدا» و «عمل صالح» لازمه برخوردار شدن مومنان از این موهبت الهی است. در اندیشه سیاسی حضرت آیت الله خامنه‌ای، امنیت، عزت، استقلال، رفاه مادی و پیشرفت‌های صنعتی و تکنولوژیک از مهمترین مصادیق عینی حیات طیبه و معنویت، اخلاق اسلامی، عدالت و سبک زندگی اسلامی از مهمترین مصادیق معنوی حیات طیبه به شمار می‌آیند. تحقق حیات طیبه منوط به اتخاذ راهبردهای چهارگانه معنوی(حاکمیت اسلام)، مادی(افزایش قدرت ملی)، پیشگامی در تمدن (مدنیت جهانی) و علم(دانش جهانی) است. موانع درونی(طغیان نفس انسانی و روح بهیمت) و موانع بیرونی(دشمنان انقلاب اسلامی) از جمله تهدیدات تحقق حیات طیبه به شمار می‌آیند. این پژوهش با بکارگیری روش تئوری داده بنیاد درصدد پاسخ به این سوال اصلی است:«نظام معنایی حیات طیبه در اندیشه سیاسی حضرت آیت الله خامنه‌ای بر چه منطقی استوار است؟».
واژگان کلیدی:
آیت الله خامنه‌ای، حیات طیبه، انقلاب اسلامی، جمهوری اسلامی.

کلیدواژه‌ها


-   اسپریگنز، توماس (1370)، فهم نظریه‌های سیاسی، ترجمه‌ی فرهنگ رجایی، تهران: آگاه.
-   افلاطون (1380)، دور کامل آثار افلاطون، ترجمه محمد حسن لطفی، تهران: خوارزمی.
-   آلوسى، سید محمود (1415)، روح المعانى فى تفسیر القرآن العظیم، تحقیق: على عبدالبارى عطیة، بیروت: دارالکتب العلمیه.
-   جوادی آملی، عبد الله (1383)، توحید در قرآن، قم: اسراء.
-   جوادی آملی، عبد الله (1387)، امام مهدی(عج) موجودی موعود، محقق سید محمد حسن مخبر، قم: اسراء.
-   جوادی آملی، عبد الله (1389)، تسنیم، تنظیم سعید بندعلی، قم: اسراء.
-   خمینی، روح الله (1381)، تقریرات فلسفه، ج3، مقرر عبدالغنی موسوی اردبیلی، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره).
-   دانایی‌فر، حسن و امامی، سید مجتبی (1386)، استراتژی‌های پژوهش‌های کیفی: تأملی بر نظریه‌پردازی داده‌ بنیاد، اندیشه مدیریت، پاییز و زمستان سال اول.
-   دانایی‌فر، حسن (1384)، تئوری پردازی با استفاده از رویکرد استقرائی: استراتژی مفهوم سازی داده بنیاد، دو ماهنامه علمی پژوهشی دانشور رفتار، دانشگاه شاهد، سال 12 شماره 11.
-   داوری اردکانی، رضا (1388)، فارابی فیلسوف فرهنگ، تهران: انتشارات سخن.
-   طباطبایى، سید محمد حسین (1417)،‏ تفسیر المیزان، ترجمه موسوى همدانى سید محمد باقر، 20 جلد، قم: دفتر انتشارات اسلامى جامعه‏ى مدرسین حوزه علمیه.
-   طبرسى، فضل بن حسن (1372)، مجمع البیان فى تفسیر القرآن‏،‏ با مقدمه محمد جواد، تهران: انتشارات ناصر خسرو.
-   فارابی، ابونصر (1389)، احصاء العلوم، تهران: انتشارات علمی و فرهنگی.
-   فخرالدین رازى، ابوعبدالله محمد بن عمر (1420)، مفاتیح الغیب‏ (التفسیر الکبیر)، بیروت: دار احیاء التراث‌ العربى.
-   لطیفی، میثم؛ چگین، میثم و محسن فرجی (1389)، الگوی عملکرد شوراهای کمیته انضباطی دانشجویی: رویکردی داده بنیاد، راهبرد فرهنگ، شماره 10 و 11، تابستان و پاییز.
-   مکارم شیرازی، ناصر (1387)، تفسیر نمونه، تهران: دارالکتب الاسلامیه.
-   منصوریان، یزدان (1386)، گرنددتئوری چیست و چه کاربردی دارد؟، همایش چالش‌های علم اطلاعات، اصفهان: دانشگاه اصفهان.
-   مهرابی‌، امیر حمزه و همکاران (1390)، معرفی روش‌شناسی نظریه داده بنیاد برای تحقیقات اسلامی (ارائه یک نمونه)، مدیریت فرهنگی سازمانی، سال نهم، شماره 23، بهار و تابستان.
-   مور، تامس (1373)، آرمانشهر (یوتوپیا)، ترجمه داریوش آشوری و نادر افشار نادری، تهران: خوارزمی.
-   نصیرالدین طوسی، محمد (1373)، اخلاق ناصری، تصحیح مجتبی مینویی و علیرضا حیدری، تهران: خوارزمی.
-   وویون، فردریک (1385)، آرمانشهر در اندیشه غرب، ترجمه عباس باقری، تهران: نی.
یونسی، مصطفی؛ قادری، حاتم و حسنی فر، عبدالرضا (1390)، اندیشه آرمان شهری در جمهر افلاطون؛ تفاوت‌ها و  تمایزها، پژوهشنامه علوم سیاسی، سال هفتم