نظام برنامه ریزی فرهنگی شده در انقلاب اسلامی با رویکرد آینده پژوهی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

2 دانشجوی دکتری آینده پژوهی دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

چکیده

عامل پویای برنامه­ ریزی در نظام اجتماعی فرهنگ و عامل پایایی فرهنگ، اخلاق می­ باشد. در راستای تبیین جایگاه جدید برنامه­ ریزی فرهنگی در آینده انقلاب اسلامی لازم است فرهنگ در متن نظام برنامه­ ریزی قرار گیرد، به­ عبارتی برنامه­ ریزی و چشم­ اندازها دارای ماهیت و هویت فرهنگی گردد. آینده‏ پژوهی دانشی ارزش‌بنیان می­ باشد، لذا ارتباطی دوسویه با انسان­ شناسی، جامعه­ شناسی و فرهنگ دارد. از این حیث ریشه­ یابی نسبت بین برنامه­ ریزی فرهنگی شده و آینده­ پژوهی (آینده­ سازی) ضرورت می­ یابد. هدف از تشریح این نسبت نیز چشم­ انداز آینده­ ی است که به دنبال مختصات و نمادهای اسلامی - ایرانی است. در جهت تبیین مسأله در این پژوهش تلاش خواهد شد جایگاه برنامه­ ریزی فرهنگی شده بر مبنای روش­ های آینده­ پژوهی تبیین گردد. با توجه به هدف مقاله سؤال اساسی این است که برنامه­ ریزی فرهنگی شده در نظام برنامه­ ریزی شهری، منطقه­ ای و ملی بر پایه اهداف و ماهیت انقلاب اسلامی چه جایگاه و ویژگی­ هایی دارد؟ الگوی برنامه­ ریزی فرهنگی شده با رویکرد آینده­ پژوهی در راستای تحقق توسعه پایدار عمل می­ نماید. با توجه به مطالعات و بررسی­ های انجام گرفته، این الگو به­ دنبال استفاده از توانمندی­ های دو رویکرد تفکر راهبردی و برنامه­ ریزی آمایشی بر پایه مؤلفه فرهنگ است. پدیده انقلاب اسلامی نیز از ماهیت فرهنگی برخوردار می­ باشد، لذا این الگوی بر مبنای پیوند سطح تحلیل شهر به سطح تحلیل منطقه­ ای و ملی به­ دنبال تحقق فرهنگی­ سازی برنامه­ ریزی و توسعه پایدار می­ باشد.

کلیدواژه‌ها