نگاهی کاربردشناختی به کلام امام خمینی (ره) در مورد اصل ولایت فقیه؛ بررسی انواع پیش انگاری ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

در این پژوهش که روش آن از نوع توصیفی-تحلیلی است، سعی داریم تا چهل و سه جملة امام خمینی در مورد اصل ولایت فقیه را براساس انواع پیش¬انگاری¬ها بررسی و تحلیل کنیم. نتایج تحقیق نشان می-دهد که پیش¬انگاری¬های وجودی، واقعیت¬پذیر، واژگانی، ساختاری و واقعیت¬ناپذیر در کلام امام (ره) وجود داشتند؛ اما پیش¬انگاری¬ خلاف¬واقع در کلام وی مشاهده نشد. از میان پیش¬انگاری¬های موجود در کلام امام (ره)، پیش¬انگاری وجودی با درصد فراوانیِ 70% نسبت به سایر پیش انگاری¬ها بسامد بیشتری داشته است. نتیجة آزمون آماری کای دو نیز نشانگر این است که میان بسامد این پیش¬انگاری با بسامد پیش¬انگاری واژگانی و سایر پیش انگاری ها که بسامد کمتری دارند، تفاوت معناداری وجود دارد. در پیش انگاری وجودی امام داشتن دانش مشترک در سه زمینه را درست دانسته است و یا اینکه مخاطبان کلام امام (ره) این فرضها را از پیش می دانسته¬اند. این فرضها یا دانشهای قبلی عبارتند از: دانش مشترک در زمینه کلی مباحث فقیه، ولی¬فقیه و ولایت داشتن فقیه؛ دانش مشترک درزمینة مسائل دینی و اعتقادی؛ دانش مشترک درزمینه مباحث حکومتی و سیاسی کشور. برای اینکه ارتباطی مؤثر و دو سویه میان امام و مخاطبانش شکل بگیرد و عمل انتقال پیام و درک پیام به گونه ای کارآمد رخ دهد، مخاطبان امام (ره) می¬بایست علاوه¬بر داشتن دانش مشترک قبلی دربارة مباحث مربوط به فقیه، ولی فقیه و ولایت فقیه، دربارة مسائل دینی و اعتقادی و مباحث حکومتی و سیاسی کشور نیز دانش مشترک قبلی داشته باشند تا بتوانند درک درست¬تری از کلام امام درباة ولایت فقیه را داشته باشند.

کلیدواژه‌ها