یکی از نظریاتی که در تاریخ علم، ظهور کرده و مورد استفاده قرار گرفته است، برنامهی پژوهشی ایمره لاکاتوش است. لاکاتوش معتقد است هر نظریه یک برنامه پژوهشی است که از دو قسمت هسته سخت و کمربند محافظ تشکیل میشود. هسته سخت، اساس هر اندیشه و نظریه است. برای حفاظت از هستهی سخت و مصون نگه داشتن آن از تغییر و تحول، کمربندهای محافظی وجود دارد که به نوعی تکمیل کنندهی هستهی اصلی نظریه میباشد.لاکاتوش میزان پیشرو یا پسرو بودن یک برنامهی پژوهشی را به میزان توانمندی و قابل قبول بودن فرضیههای کمکی میداند. مقاله حاضر اندیشه جمهوری اسلامی ایران را به عنوان یک برنامه پژوهشی در نظر گرفته است و سعی دارد به این سوال پاسخ گوید که، متناسب با اندیشه ایمره لاکاتوش، هسته سخت و کمربند محافظ در اندیشه جمهوری اسلامی چیست؟ این پژوهش با در نظر گرفتن دین اسلام به عنوان هستهی سخت، در تلاش است با برداشتی نزدیک به کمربند محافظ از مفهوم مصلحت، به تبیین کارکرد آن در جمهوری اسلامی بپردازد و بر این نکته تأکید کند که، مفهوم مصلحت در جمهوری اسلامی همان کارکردی را داراست که از آن تحت عنوان کمربند محافظ در دیدگاه لاکاتوش یاد میشود. لذا بکارگیری مفهوم مصلحت از سوی حامیان هسته سخت، تلاشی است تا ضمن جلوگیری از رد و ابطال هسته سخت، امکان تحول و توسعه و تحول آنرا فراهم کند. این مهم با استفاده از روش کتابخانهای از طریق رجوع به اندیشه بنیانگذار انقلاب و رهبر کنونی جمهوری اسلامی، پی گرفته شده است.