دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه انقلاب اسلامی
2251-8681
2322-4967
5
17
2015
12
22
امکان سنجی بررسی انقلاب اسلامی ایران بر پایه نظریه جامعه شناسی پیر بوردیو
1
20
FA
پرویز
دلیرپور
هیات علمی/پیام نور/تهران/ایران
parvizdalirpoor@gmail.com
نظریه جامعهشناختی بوردیو نظریهای است که اساساً برای تبیین منازعات در حوزهها یا میدانهای مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی جامعه ارائه شده و از این رو برای تبیین زوایایی از پدیده انقلاب در جامعه مناسبت دارد. در مقاله حاضر سعی میشود به یاری استفاده از مفاهیم اصلی نظریه جامعهشناسی بوردیو تا حدی تحولات مقطع 57-1342 تبیین گردد. روش مورد استفاده مقاله طبعاً روش بوردیو یعنی ساختارگرایی تکوینی خواهد بود. در انتها نتیجه گرفته میشود که با توجه به ماهیت فرهنگی انقلاب اسلامی، نظریه بوردیو که عمدتاً نظریهای با اولویت مفاهیم فرهنگی همچون سرمایه فرهنگی و منش از یک سو و مرتبط بودن حوزههای مختلف حیات اجتماعی با یکدیگر است، تفسیر جدیدی از برخی دلایل و علل انقلاب در اختیار ما قرار دهد. به یاری این نظریه، میتوان نحوه تبدیل شدن سرمایه فرهنگی روحانیت به سرمایه اقتصادی و در نتیجه حمایت مالی و سازمانی بازار از انقلابیون را توضیح داد. این نظریه میتواند برای تبیین منازعات بین دو گونه مختلف از منشها یا عادت وارهها (غربی در برابر اسلامی- ایرانی) در جامعهای در حال گذار و تأثیرات آن بر گفتمان بومیگرایی این دوره را تبیین کند. همچنین، مفهوم خشونت نمادین در برابر خشونت فیزیکی بوردیو میتواند یکی دیگر از علل ضعف قدرت حاکم در برابر مخالفان خود را که از توان و ذخایر نمادین قویتری برای بسیج تودهها برخوردار بودند را تبیین کند.
انقلاب,میدان,سرمایه,منش,خشونت
https://rjir.basu.ac.ir/article_1338.html
https://rjir.basu.ac.ir/article_1338_d457ec772b324dcad244e147342d8302.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه انقلاب اسلامی
2251-8681
2322-4967
5
17
2015
12
22
مطالعه تطبیقی نقش کارگزار مقابل ائتلاف قدرتهای بزرگ در ایران معاصر
21
37
FA
محمد جواد
هراتی
دانشیار دانشگاه بوعلی سینا
mjharaty@yahoo.com
رضا
سلیمانی
0000-0003-2152-6362
استادیار دانشگاه پیام نور
r.soleimani@basu.ac.ir
محمود
ظفری
دانشجوی دکتری دانشگاه بوعلی سینا
mahmud.zafari64@yahoo.com
دولتها در سیاست خارجی، اغلب مطابق نیازهای داخلی، موقعیت جغرافیایی،ژئوپولیتک، ساختار و عملکرد نظام بین الملل استراتژیهای را برای تامین منافع ملی برمیگزینند. کشور ایران با عنایت موقعیت حساس از جغرافیای جهانی، همواره موجب رقابت قدرتهای بزرگ برای تسلط بر این کشور شده است. این مقاله تلاش دارد به این سوال پاسخ دهد که چرا دستگاه دیپلماسی در عصر پهلوی و در موقعیت جنگ جهانی دوم گرفتار ائتلاف قدرتهای بزرگ شد و قدرتهای بزرگ بر سر سقوط دولت پهلوی با یکدیگر به توافق رسیدند. مقاله حاضر در قالب پهارچوب تئوریک «واقع گرایی ساختاری » به دنبال تأیید این فرضیه است که فقدان استراتژی در روابط خارجی و داخلی، و ساختار حاکم بر روابط بین الملل موجب ناکامی دستگاه دیپلماسی و ائتلاف قدرتهای بزرگ شده و این امر ناکامی دستگاه دیپلماسی ایران در جنگ جهانی دوم در حفظ منافع ملی درعرصه بین الملل را به همراه داشته است. <br /><br />مقاله حاضر در قالب پهارچوب تئوریک «واقع گرایی ساختاری » به دنبال تأیید این فرضیه است که فقدان استراتژی در روابط خارجی و داخلی، و ساختار حاکم بر روابط بین الملل موجب ناکامی دستگاه دیپلماسی و ائتلاف قدرتهای بزرگ شده و این امر ناکامی دستگاه دیپلماسی ایران در جنگ جهانی دوم در حفظ منافع ملی درعرصه بین الملل را به همراه داشته است.
جنگ جهانی دوم,ایران,سیاست خارجه,قدرت های بزرگ,ائتلاف
https://rjir.basu.ac.ir/article_1341.html
https://rjir.basu.ac.ir/article_1341_b1434d6d866e9a9361f2ff4bd9d3165f.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه انقلاب اسلامی
2251-8681
2322-4967
5
17
2015
12
22
الزامات راهبردی انقلاب اسلامی برای علم سیاست
39
50
FA
اصغر
افتخاری
0000-0001-8326-1190
عضو هیات علمی دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق علیه السلام// رییس مرکز مطالعات راهبردی و آموزش وزارت کشور
eftekhariasg@gmail.com
بیان این واقعیت که بین نظام سیاسی و نوع دانش در هر جامعه ارتباطی وجود دارد که استقرار و استمرار قدرت را میسر و ممکن میسازد، ما را به آنجا رهنمون میگردد تا از دانش سیاسی مطلوب در ایران متناسب با آموزههای راهبردی انقلاب اسلامی سؤال نماییم. به عبارت دیگر انقلاب اسلامی اقتضائات خاص خود را دارد که تمام حوزههای علمی و از آن جمله علم سیاست را تحت تأثیر قرار میدهد. از این منظر سؤال اصلی محقق آن است که: تأثیرات راهبردی انقلاب اسلامی در حوزه علم سیاست کدامند؟ جهت پاسخگویی به این سؤال، محقق با استفاده از روش تطبیقی، نخست به تبیین مرزهای افتراق علم سیاست اسلامی و سیاست سکولار پرداخته و در نهایت الگوی ایرانی سیاست را پیشنهاد نموده است. الگویی که از چهار حیث تحت تأثیر آموزههای برآمده از ماهیت انقلاب اسلامی قراردارد: نخست: هستی شناسی که جهانبینی دوبعدی اسلام را در مقابل جهانبینی تک بعدی سکولار قرار میدهد؛ دوم: معرفت شناسی که رویکرد نرمافزارانه فرهنگ ایرانی را در مقابل رویکرد خشونت طلبانه مطرح میسازد؛ سوم: غایت شناسی که سعادتگرایی را به عنوان بدیلی برای قدرت طلبی پیشنهاد مینماید؛ چهارم: روش شناسی که اخلاقگرایی را در مقابل ابزارگرایی مطرح و پیشنهاد مینماید.
علم سیاست,انقلاب اسلامی,اسلام,ایران,سکولاریزم
https://rjir.basu.ac.ir/article_1365.html
https://rjir.basu.ac.ir/article_1365_5b93d081c4cb6d432bf6b5fbe06f4e24.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه انقلاب اسلامی
2251-8681
2322-4967
5
17
2015
12
22
مطالعه ی مقایسه ای ابزارها و شیوه های بسیج و اعتراض در انقلاب اسلامی ایران و انقلاب روسیه
51
73
FA
علی
مرشدی زاد
دانشیار دانشگاه شاهد
morshedizad@shahed.ac.ir
عباس
کشاورز شکری
دانشیار دانشگاه شاهد
keshavarz@shaed.ac.ir
مهدیه
رهنمای باغسرخ
دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه شاهد
mahdiehrahnamay@gmail.com
هدف این مقاله شناخت مقایسهای ابزارها و شیوههای بسیج و اعتراض در انقلاب اسلامی ایران و انقلاب روسیه است. روش مورد استفاده در این پژوهش مقایسهای و تحلیل اسنادی است. ابزارگردآوری اطلاعات فیشبرداری از کتب، پایاننامهها، مقالات و اسنادی است که اطلاعاتی در خصوص موضوع مربوطه دربردارند. شناخت ابزارها و شیوههای بسیج و اعتراض در انقلاب اسلامی ایران و انقلاب روسیه و مقایسهی دو انقلاب از این حیث، توسعه و ارتقای سطح آگاهیهای جامعه در این زمینه را در بر دارد و در جهت نشر معارف در زمینه انقلابها و شیوهی بروز آنها در جوامع یاری میرساند. بنابراین انجام پژوهشهای علمی در جهت توسعهی ادبیات نظری مربوط به این ابزارها و شیوهها دارای اهمیت و ضرورت است. سوالی که این مقاله در پی پاسخگویی به آن است اینگونه مطرح شده است که ابزارها و شیوههای بسیج و اعتراض در انقلاب اسلامی ایران و انقلاب روسیه چه تفاوتها و شباهتهایی با هم دارند. بر طبق یافتههای پژوهش بعضی از ابزارها و شیوههای بسیج مانند سخنرانی، اعلامیه و مطبوعات در انقلابهای دو کشور به صورت مشترک مورد استفاده واقع شدند و با یکدیگر تفاوتها و شباهتهایی داشتند. همینطور تعدادی از ابزارها و شیوههای اعتراض هم که شامل راهپیمایی، اعتصاب، شعار، تمرد و طغیان ارتش، حمله به اموال و اماکن، ترور، مبارزه مسلحانه، ارسال نامههای اعتراضآمیز، پرتاب اجسام به سمت پلیس و ضرب و شتم مسئولان رژیم بودند، در هر دو کشور در شرایط انقلابی مورد استفاده انقلابیون قرار گرفتند و دارای تفاوتها و شباهتهایی بودند.
ابزارها و شیوههای بسیج,اعتراض سیاسی,انقلاب اسلامی,انقلاب روسیه,اعتصاب
https://rjir.basu.ac.ir/article_1340.html
https://rjir.basu.ac.ir/article_1340_7c6bd3ecc87e8ea15e879b0eb686e4e8.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه انقلاب اسلامی
2251-8681
2322-4967
5
17
2015
12
22
ارزیابی سیاستگذاریهای صدور انقلاب اسلامی ایران از منظر ماتریس سوات (SWOT)
75
93
FA
مهدی
شایسته
کارشناسی ارشد سیاستگذاری عمومی دانشگاه تهران، مدرس دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس
shayesteh22@gmail.com
غلامرضا
عراقی
استادیار گروه علوم سیاسی دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد چالوس
gholamreaz@gmail.com
طی سی و اندی سال تلاش جهت صدور انقلاب اسلامی دستاوردهای قابل ملاحظه ای برای ایران پدید آورد انقلاب اسلامی را باید نقطه عطفی بارز و برجسته در بیداری اسلامی در منطقه تلقی نمود. فرایندی که در سایر کشورها نیز آثار خود را به تناسب نشان داد از مهمترین بازیگرانی که در پشتیبانی از بیداری اسلامی نقش برجسته ای دارد جمهوری اسلامی ایران است که نتیجه اقدامات صبورانه و مجدانه خود را در صدور انقلاب مشاهده می کنددر طول 36 سال سیاستگذاری متنوعی برای پیشبرد سیاست صدور انقلاب همواره مورد توجه مسئولین نظام قرار داشته است که همواره با فرصت و چالش هایی توام بوده است سیاست صدور انقلاب اسلامی علی رغم شدت و ضعفها و فراز و فرودها در همه کابینه های تشکیل شده پیگیری شد. برای ارزیابی سیاستگذاری های که امکان صدور انقلاب اسلامی را در فضای منطقه ای کنونی که برآمده از فرایند بیداری اسلامی است از مدل سوات (SWOT) استفاده شده است سوآت (SWOT)ابزاری برای شناخت ، تهدیدها و فرصت های موجود در محیط خارجی برای سیاست صدور انقلاب و و بازشناسی ضعف ها و قوت های داخلی آن به منظور سنجش وضعیت و تدوین راهبرد برای هدایت و کنترل این سیاست ها می باشد. نتایج این تحقیق نشان که از لوازم اصلی موفقیت در مسیر نیل به اهداف گفتمان صدور انقلاب درک واقعبینانه وضعیت موجود است تحلیل نادرست از فرصت ها و تهدیدها از یکسو و ضعف و قوتهای مرتبط با گفتمان صدور انقلاب میتواند به تضعیف و در نهایت فراموشی گفتمان صدور انقلاب شود.
صدور انقلاب اسلامی,بیداری اسلامی,مدل تحلیلی SOWT,سیاستگذاری فرهنگی
https://rjir.basu.ac.ir/article_1339.html
https://rjir.basu.ac.ir/article_1339_b9fd95b4172780606bf116375b5fcb0e.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه انقلاب اسلامی
2251-8681
2322-4967
5
17
2015
12
22
ماهیت راهبرد عربستان سعودی علیه انقلاب اسلامی ایران در منازعات سوریه و عراق
95
110
FA
سید امیر
نیاکوئی
دانشیار دانشگاه گیلان
niakoee@gmail.com
علی اصغر
ستوده
دانشجوی دکترای روابط بینالملل دانشگاه گیلان
alisotoudeh1363@gmail.com
انقلاب اسلامی ایران توانسته معادلات سیاسی در منطقه و جهان اسلام را از طرق مختلف و بخصوص الگو دهی به جنبش های اسلام گرا تحت تاثیر قرار دهد. در همین راستا بعد از وقوع انقلاب اسلامی، دولتهای پادشاهی و محافظه کار عرب خلیج فارس بخصوص عربستان سعودی همواره کوشیده اند با استفاده از ابزراهای مختلف از صدور و نفوذ الگوی انقلاب اسلامی ایران که می توانست نظام سیاسی محافظه کار آنها را با چالش مواجهه نماید مقابله نمایند. از جمله این تلاشها دخالت دولتهای محافظه کار و بخصوص پادشاهی سعودی در منازعات داخلی سوریه و عراق است که در ادامه فعالیت های ستیزه جویانه بر علیه انقلاب اسلامی ایران قرار می گیرد . حال این سوال اساسی قابل طرح است که رویکرد عربستان به منازعات سوریه و عراق چگونه می تواند با الگوی کلان تقابل جویانه عربستان سعودی بر علیه انقلاب اسلامی ایران پیوند برقرار نماید؟ یافته های پژوهش حاکی از آن است که عربستان سعودی با استراتژی تغییر رژیم در سوریه و به چالش کشیدن هژمونی شیعیان در ساختار سیاسی عراق، به دنبال کاهش نفوذ انقلاب اسلامی ایران در منطقه و تضعیف محور مقاومت و اسلام گرایی انقلابی ایران می باشد زیرا که این الگو می تواند اسلام محافظه کار عربستان را در پهنه مسائل عربی و بخصوص منطقه شامات و مسئله فلسطین با چالش مواجهه نماید. در این راستا عربستان سعودی با بهره گیری از مفهوم هلال شیعه در منطقه، سعی می نماید جمهوری اسلامی ایران را به عنوان یک نظام تهدید محور در منطقه ترسیم نماید.
عربستان سعودی,انقلاب اسلامی,محور مقاومت,ایران,اسلام گرایی
https://rjir.basu.ac.ir/article_1366.html
https://rjir.basu.ac.ir/article_1366_67db01a1d280ec51499db6247925e5e4.pdf