دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه انقلاب اسلامی
2251-8681
2322-4967
1
1
2012
06
26
نسبت مشروعیت و مشارکت سیاسی در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره)
1
28
FA
نجف
لکزایی
دانشیار دانشگاه باقر العلوم (ع)
Najaf_lakzaee@yahoo.com
غلام حسن
مقیمی
دانشجوی دکتری دانشگاه باقرالعلوم (ع)
Hm_135183@yahoo.com
چکیده
نظریة حکومتی امام خمینی(ره) معادلة سه مفهومی (دین، ولایت، ملت) است. در این که سه مؤلفة فوق در دستگاه فکری و اجتهادی امام خمینی(ره) چگونه جمع میشوند، از منظرهای مختلف قابل بحث است. در این نوشتار، تلاش شده تا از منظر مشروعیت سیاسی و مشارکت سیاسی موضوع فوق مورد تأمل قرار گیرد. سؤال اصلی تحقیق این است که از دیدگاه امام خمینی(ره)، چه نسبتی بین مشارکت سیاسی و مشروعیت سیاسی وجود دارد؟ فرضیة مقاله این است که در تفسیر اجتهادی امام، جایگاه بحث مشروعیت، پیشینی بوده و در فلسفة سیاسی میگنجد و ماهیتاً از سنخ حکومتی است. ولی مقام بحث مشارکت سیاسی، مقام پسینی و در قلمرو جامعه شناسی بوده و ماهیت آن از سنخ نظارتی است. بدین لحاظ، ماهیت حکومت از تضارب آن دو منتج شده و در مدل حکومتی «جمهوری اسلامی» به تعادل رسیده است که «جمهوری» ناظر به بُعد نظارتی و مشارکتی و «اسلامی» ناظر به بُعد حکومتی و مشروعیتی آن است. در نتیجه، به لحاظ روشی، نقطة تعادل و جوش آن دو معطوف به تفسیر اجتهادی ایشان است.
مشروعیت سیاسی,مشارکت سیاسی,امام خمینی(ره),اجتهاد تعادلی
https://rjir.basu.ac.ir/article_1.html
https://rjir.basu.ac.ir/article_1_a1938e44bad818e0b98d152e904c9848.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه انقلاب اسلامی
2251-8681
2322-4967
1
1
2012
06
26
اصول حاکم بر سبک مدیریت رهبر انقلاب اسلامی
در کنترل و مهار وقایع انتخابات 1388
29
55
FA
منوچهر
محمدی
استاد پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی
prof.mohammadi@yahoo.com
مسعود
معینی پور
دانشجوی دکتری مطالعات انقلاب اسلامی
moeini_masood@yahoo.com
انتخابات ریاست جمهوری سال1388 در ایران فصل جدیدی از تحولات سیاسی اجتماعی را بعد از گذشت سه دهه از انقلاب اسلامی رقم زد و تحلیل ابعاد مختلف آن از ضروریات جامعه ایران است. مسأله تحقیق حاضر، بررسی اصول حاکم سبک مدیریت مقام معظم رهبری در کنترل و مهار جریانات قبل و بعد از انتخابات و نقش مردم در این فرایند مدیریت است. فرضیة ما این است که حل بحرانهای به وجود آمده در این مقطع، بدون دو رکن رهبری (بر پایة دین، عقلانیت و قانون) و جامعة ولایتمدار که سرمایههای اجتماعی اصلی نظام هستند، قابل تحقق نبود. رهبری با بهرهگیری از شیوهای بر مدار دین، عقلانیت و پایبندی به قانون و در دو مرحلة پسینی و پیشینی و با دو روش دفعی و رفعی به برخورد با این بحران پرداخت. میتوان سبک مدیریت مقام معظم رهبری را سبکی جامع، پویا و منعطف دانست که از ویژگیهای مختلف در عرصة مدیریت سیاسی برخوردار است
انتخابات 1388,سبک مدیریت مقام معظم رهبری,عقلانیت و قانون گرایی
https://rjir.basu.ac.ir/article_2.html
https://rjir.basu.ac.ir/article_2_ab286226dac4c258cba3fa6745e414df.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه انقلاب اسلامی
2251-8681
2322-4967
1
1
2012
06
26
ارزیابی و امکان سنجی نظام نظارتی فرادولتی امام خمینی(ره)
57
78
FA
بهرام
اخوان کاظمی
دانشیار دانشگاه شیراز
bakazemi5@yahoo.fr
چکیده
نظارت در اسلام به عنوان یک مسؤولیت دینی و در ذیل فریضۀ امر به معروف و نهی ازمنکر نیز تعریف می گردد. اما با گذشت بیش از سی وسه سال از پیروزی انقلاب اسلامی، دو فریضۀ امر به معروف و نهی از منکر به درستی اجرا نگشته، بلکه منویات اصل هشتم قانون اساسی هم محقق نشده است. همان طور که نظر امام خمینی(ره) نیز در تأسیس ادارۀ مستقل و فرا دولتی امر به معروف و نهی از منکر هم جنبۀ اجرایی نیافته است. بدین خاطر، غایت و مسألة اصلی این پژوهش، آن است که با استمداد از اندیشههای امام خمینی(ره) و پیشنهاد ایشان بررسی شود که، آیا میتوان امر نظارت در نظام اسلامی را نهادینهتر، اصلاح و بازسازی نمود و نهادی فرا دولتی را در این زمینه طراحی کرد و چالشها و موانع در این زمینه را برطرف نمود؟ نگارنده با استنادات لازم، بر این باور است که نظر قطعی ایشان تأسیس وزارتخانه و یا نهادی دولتی برای ایفای این وظیفه نبوده است و کاملاً و بسیار هوشمندانه بر تأسیس «دایره» و سازمانی فرادولتی، سراسری و تحت زعامت و اشراف روحانیت در این زمینه تأکید داشتهاند.
نظارت,وزارت امر به معروف و نهی از منکر,امام خمینی(ره),علامه مطهری,جمهوری اسلامی,اداره,نظام نظارتی فرادولتی,کشورهای اسلامی
https://rjir.basu.ac.ir/article_3.html
https://rjir.basu.ac.ir/article_3_cc6ff11874dfdfdd1c21df6a31910251.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه انقلاب اسلامی
2251-8681
2322-4967
1
1
2012
06
26
بسیج منابع در انقلاب اسلامی ایران
79
107
FA
عباس
کشاورز شکری
استادیار علوم سیاسی دانشگاه شاهد
keshavarz@ shahed.ac.ir
احسان
فرهادی
کارشناس ارشد جامعه شناسی انقلاب اسلامی
eh.farhadi@gmil.com
<span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="AR-SA" dir="RTL">در مقالة حاضر، با استفاده از نظریة بسیج منابع چارلز تیلی به شناسایی فرایند بسیج منابع در انقلاب اسلامی ایران پرداخته شده است</span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: 'B Mitra'; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" dir="RTL">. </span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="AR-SA" dir="RTL">سؤال اصلی این مقاله آن است که بسیج منابع در انقلاب اسلامی بر اساس الگوی نظری بسیج منابع چارلز تیلی چگونه بوده است؟</span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="AR-SA" dir="RTL">روش تحقیق مورد استفاده، روش قیاسی و تاریخی است</span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: 'B Mitra'; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" dir="RTL">. </span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="AR-SA" dir="RTL">در این مقاله، بر پایة سؤالات مستخرج از مدل نظری مورد استفاده به مفاهیمی همچون منافع گروههای مختلف، سازمانها و اقدامات سازمانی، چگونگی فرایند بسیج هر یک از گروه های انقلابی، شناسایی وضعیت متغیر فرصت</span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: 'B Mitra'; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" dir="RTL">/ </span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="AR-SA" dir="RTL">تهدید و سرکوب</span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: 'B Mitra'; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" dir="RTL">/ </span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="AR-SA" dir="RTL">تسهیل و عناصر سازندة آن، چگونگی فرایند کنش جمعی در انقلاب اسلامی پرداخته شده است</span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: 'B Mitra'; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" dir="RTL">.</span>
انقلاب اسلامی,منافع,سازمان,بسیج منابع,کنش جمعی,سرکوب/ تسهیل,قدرت,فرصت/ تهدید
https://rjir.basu.ac.ir/article_4.html
https://rjir.basu.ac.ir/article_4_aed0b79fc1b506c320fb1b8a401d75e9.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه انقلاب اسلامی
2251-8681
2322-4967
1
1
2012
06
26
نقش محوری انسان کامل در توسعة سیاسی متعالیه
در اندیشة سیاسی امام¬خمینی(ره)
109
124
FA
غلامرضا
اسم حسینی
استادیار دانشگاه علوم پزشکی ارومیه
gh.eshoseini@gmail.com
<span style="color: black; line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: FA; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="FA" dir="RTL">مقاله حاضر </span><span style="color: black; line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="AR-SA" dir="RTL">در پی پاسخ به این سؤال است که در اندیشة امام خمینی(ره) نقش مبانی و اصول عرفانی و محوری ترین بحث آن یعنی موضوع انسان کامل، در توسعة سیاسی متعالیه چیست؟ </span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="AR-SA" dir="RTL">مقاله این پرسش را به روش استنباطی پاسخ داده است</span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: 'B Mitra'; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" dir="RTL">. </span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="AR-SA" dir="RTL">تکیة اصلی روش استنباطی بر فهم و تجزیه و تحلیل آثار متفکر مورد نظر در چارچوب مکتب فکری اوست</span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: 'B Mitra'; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" dir="RTL">. </span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="AR-SA" dir="RTL">از این رو، حکمت متعالیه پشتیبان نظری مباحث مقالة حاضر است</span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: EN-US; mso-ascii-font-family: 'B Mitra'; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" dir="RTL">. </span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="AR-SA" dir="RTL">مدعای مقاله این است که <span style="color: black;">عرفان و سیاست در قلمرو دین، نقش کارکردی بسیار مهمی در تحقق سعادت، عدالت و توسعة حاکمیت ارزشهای توحیدی دارند و انسان کامل به عنوان مظهر تام اسم اعظم الهی و اسوة حسنه، نقش بسزائی </span>در راستای رسیدن به خشنودی خداوند متعال و همچنین <span style="color: black;">هدایت مادی و معنوی انسانها و عینیت بخشیدن حکومت اسلامی دارد؛ یعنی حکومتی که مبتنی بر توسعه، عدالت، عقلانیت، مدنیت، و</span></span><span style="color: black; line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="AR-SA" dir="RTL">برپایی حقوق اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و </span><span style="line-height: 115%; font-family: 'B Mitra'; font-size: 11pt; mso-bidi-language: AR-SA; mso-ascii-font-family: Calibri; mso-ascii-theme-font: minor-latin; mso-fareast-font-family: Calibri; mso-fareast-theme-font: minor-latin; mso-hansi-font-family: Calibri; mso-hansi-theme-font: minor-latin; mso-ansi-language: EN-US; mso-fareast-language: EN-US;" lang="AR-SA" dir="RTL">مشارکت حداکثری تک تک شهروندان<span style="color: black;"> و هر آنچه از شاخصههای مهم توسعة سیاسی متعالیه به شمار میرود، دارد. </span></span>
امام خمینی(ره),دین,سیاست,سعادت,عرفان,توسعة سیاسی متعالیه و انسان کامل
https://rjir.basu.ac.ir/article_5.html
https://rjir.basu.ac.ir/article_5_dc64f6fe8ef89bc1f3a3ba0734b0f487.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه انقلاب اسلامی
2251-8681
2322-4967
1
1
2012
06
26
جایگاه و ابعاد مشورت در سیرة عملی امام خمینی(ره)
125
149
FA
زاهد
غفاری هشجین
0000-0003-0038-2283
استادیار علوم سیاسی دانشگاه شاهد
z_ghafari@yahoo.com
قدسی
علیزاده
کارشناس ارشد جامعه شناسی انقلاب اسلامی دانشگاه شاهد
gh.alizadeh88.yahoo.com
مقالة حاضر به بررسی جایگاه و ابعاد مشورت در سیرة عملی امام خمینی(ره) می پردازد. مشورت در دین اسلام و سیرة ائمة معصومین(ع) و همچنین اندیشه و سیرة امام خمینی(ره) از اهمیت و جایگاه ویژه ای برخوردار است. این مقاله بر اساس روش تحلیل اسنادی انجام شده و به منابع مرتبط با موضوع مراجعه شده است. یافته ها نشان می دهد که مشورت علاوه بر اندیشة سیاسی امام خمینی(ره)، جایگاه خاصی در سیرة عملی ایشان نیز دارد. در پاسخ به سؤالات مقاله سعی شده است شواهدی از مشورت در سیره عملی امام خمینی(ره) در دوران مختلف رهبری ایشان در امورسیاسی، نظامی، اجتماعی و... ذکر شود. در این باره، به مواردی از قبیل مشورت در عزل و نصب مسئوولان، امور داخلی و خارجی مملکتی، انتخاب فرماندهان و عملیات نظامی و سایر امور اشاره شده است.
امام خمینی (ره),مشورت,مشاوران,سیرة عملی,تصمیم گیری
https://rjir.basu.ac.ir/article_6.html
https://rjir.basu.ac.ir/article_6_d1d98aa7ab27d807a8e64aded5dc85f1.pdf
دانشگاه بوعلی سینا
پژوهشنامه انقلاب اسلامی
2251-8681
2322-4967
1
1
2012
07
01
راهبرد حکومتی امام خمینی(ره) در مقایسه با رهبران روحانی مشروطه
151
173
FA
احمد رضا
شاه علی
استادیار دانشگاه علم صنعت
Shahali@iust.ac.ir
نهاد روحانیت، در گذشته و حال مهمترین سهم را در حفظ و ترویج اسلام داشته و دارد. این نهاد خصوصاً در دهههای پیشین و از جمله در دوران نهضت مشروطه با آفات، اختلافات و مشکلاتی مواجه بوده که باعث شکاف و چند دستگی میان ایشان گردید و علیرغم طراحی چارچوب نظری نظام حکومتی اسلام نتوانستند در مقام اجرا این استراتژی را پیاده نمایند. در مقابل، حضرت امام(ره) با درک روشن آفات موجود در حوزههای علمیه و همین طور مباحث و رویدادهای تاریخی با اتّخاذ یک استراتژی جامع تلاش کرد اندیشه اسلام را به عنوان تفکری که قابلیت ادارة جامعه را دارد، به پیش برده و در جامعه حاکم کند.
در این مقاله، تلاش شده دلایل اختلاف میان رهبران روحانی صدر مشروطه و وضعیّت نهاد روحانیت و حوزههای علمیه در قبل از انقلاب اسلامی تشریح شده و با نگاهی به استراتژی حضرت امام(ره) در دوران انقلاب اسلامی که بر خلاف عصر مشروطه به حاکمیت نظام اسلامی منجر شد، عملکرد سیاسی نهاد روحانیت در این دو دورة مهم به صورت تطبیقی بررسی شود.
روحانیت,مشروطه,انقلاب اسلامی,امام خمینی(ره)
https://rjir.basu.ac.ir/article_12.html
https://rjir.basu.ac.ir/article_12_87a9121930ccd135bde21457424d7209.pdf