Effect of Providing Futures Oriented Technology Policy Documents of the Islamic Revolution of Iran on the Muslim World

Document Type : Research Paper

Author

Faculty member in department of futures studies at national research institute for science policy.

Abstract

Futures Studies in the field of social, cultural, economic, political, science and technology attempts to expand rational decision making, comprehensive planning and conscious interaction with the chaotic and complex world of the future in accordance with the norms, beliefs and values ​​of each society. From past to present, human constructed patterns has made irreparable damages to societies. This challenge is clearly seeable in the field of technology policy documents. Getting help of religious beliefs, Islamic principles and futures studies approach are three pillars which toward us to influence to the Islamic world.
This study as a qualitative research, has shaped on deductive and inductive analysis approach. Iran technology policy documents has been chosen as a statistical population and because of the diversity, plurality and on the other hand, proper evaluation of critical studies on the field of information and communication technology we focused on ICT policy documents. Since policy making is reflection of society’s value, policy documents should use of beliefs and values of the society.
Technology policy making as a driver in developed countries is certainly no exception and should follow the values of the society. Therefore, research problem is defined lake of proper model based on values, religious, and forward thinking to expand it to other Islamic countries. Finally design of this model is goal of the research which has not been studied in this scale.

Keywords


-   اسلاتر، ریچارد (1386)، دانش واژه آینده‏پژوهی، ترجمه کرامت زاده، عبدالحمید؛ محمدرضا، فرزاد؛ ناظمی، امیر، مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی، تهران.
-   اعتماد، شاپور (1378)، ساختار علم و تکنولوژی در ایران و جهان، مرکز تحقیقات سیات علمی کشور، تهران.
-   بنیاد توسعه فردا (1384)، روش­های آینده­نگاری تکنولوژی، گروه آینده­اندیشی بنیاد توسعه فردا، تهران.
-   پایا، علی و همکاران (1386)، گزارش نهایی مرحله‌ی نخست طرح تحقیقاتی پایلوت آینده‌نگاری مناسب‌ترین فنّاوری‌های ایران 1404، تهران: مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.
-   پدرام، ع؛ جلالی‏وند، ع (۱۳۹۲)، مقدمه‏ای بر آینده‏پژوهی، جلد یک: آشنایی با آینده‏پژوهی، تهران: مرکز آینده‏پژوهی علوم و فناوری‏های دفاعی.
-   تقوی، م؛ طبائیان، ک؛ پدرام، ع (۱۳۸۷)، راهبردهای طراحی و راه‌اندازی رشته آینده‏پژوهی، همایش آینده‌پژوهی، نوآوری و همگرایی فناوری.
-   جوادی آملی، عبداللّه (1375)، فلسفه حقوق بشر، اسراء، قم.
-   حاجیانی، ابراهیم (1391)، مبانی، اصول و روش­های آینده­پژوهی. تهران: دانشگاه امام صادق(ع).
-   حقیقت، صادق؛ میرموسوی، علی (1381)، مبانی حقوق بشر از دیدگاه اسلام و دیگر مکاتب، مؤسسه فرهنگی دانش و اندیشه معاصر، تهران.
-   خزائی، سعید (1386)، آینده‏پژوهی، مفاهیم و ضرورت‌ها http://www.futurediscovery.com
-   خزایی، سعید؛ محمود­زاده، امیر (1392)،  آینده­پژوهی. اصفهان: پارس ضییاء.
-   خلیلی، عزیزالله (1391)، بررسی اصول مؤثر بر سیاست‌گذاری عمومی از دیدگاه اسلامی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد.
-   دانایی‏فرد، ح؛ الوانی، م؛ آذر، ع (1391)، روش­شناسی پژوهش کیفی در مدیریت: رویکردی جامع، انتشارات اشراقی، تهران.
-   ذکایی، محمد سعید (1383)، نظریه و روش در تحقیقات اجتماعی. فصلنامه علوم اجتماعی. شماره 17.
-   ذکایی، محمد­سعید (1381)، نظریه و روش در تحقیقات کیفی، فصلنامه‌ی علوم اجتماعی شمارة 17.
-   ساروخانی، باقر (1388)، روش‌های تحقیق در علوم اجتماعی، پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، تهران.
-   سبحانی، جعفر (1361)، مبانی توحید از نظر قرآن، مکتبة امیرالمؤمنین العامه، اصفهان.
-   سجادی، سید عبدالقیوم (1383)، جهانی‏شدن و مهدویت، دو نگاه به آینده، فصلنامه قبسات، شماره 32.
-   سرکیسیان، آلفرد (1384)، سیاست تکنولوژی: اصول و مفاهیم، مرکز صنایع نوین، تهران.
-   سیلورمن، دیوید (1381)، روش تحقیق کیفی در جامعه­شناسی، ترجمه محسن ثلاثی، تهران: موسسه فرهنگی انتشارتی تبیان.
-   شوارتز، پیتر (1387)، هنر دورنگری، ترجمه عزیز علیزاده، انتشارات مرکز آینده‏پژوهی علوم فناوری دفاعی، تهران.
-   طباطبائیان، سیدحبیب­اله؛ فاتح­راد، مهدی؛ شجاعی، سیدمحمدحسین؛ سلطان­زاده؛ جواد (1391)، ارزیابی سیاست­های علم، فناوری و نوآوری، مرکز تحقیات سیاست علمی کشور، تهران.
-   عظیمی، سید علی‌اکبر (1389)، بازنگری دستگاه نظری آینده‌‏پژوهی در جهان‏بینی اسلامی، فصلنامۀ علمی، تخصصی «انتظار موعود»، شماره 29.
-   علیزاده، عزیز (1387)، سناریوها: بهترین ابزار برای رویارویی با آینده، اندیشکده وحید.
-   علیزاده، عزیز؛ وحیدی مطلق، وحید و ناظمی، امیر (1387)، سناریو­نگاری یا برنامه­ریزی بر پایه سناریوها، مؤسسه مطالعات انرژی، تهران.
-   فاضل قانع، حمید (1388)، آینده­پژوهی و جامعه مطلوب اسلامی، فصلنامه معرفت فرهنگی اجتماعی شماره زمستان، تهران.
-   فاضل قانع، حمید (1388)، آینده‌پژوهی و جامعه مطلوب اسلامی، نشریه معرفت فرهنگی اجتماعی، سال اول، شماره اول، زمستان.
-   فیروزآبادی، سیدحسن (1388)، قیام مهدی (عج) منتظر ماست، دانشگاه دفاع ملی تهران. 
-   قاضی­نوری، سید­سپهر؛ قاضی­نوری، سیدسروش (1391)، مقدمه­ای بر سیاست­گذاری علم، فناوری و نوآوری، دانشگاه تربیت مدرس.
-   قربانی، سعید (1385)، آینده‌اندیشی از منظر اسلام، همایش آینده‌پژوهی فناوری و چشم‌انداز توسعه، دانشگاه صنعتی امیر‌کبیر، 1385.
-   قلی‌پور، رحمت‌الله (1387)، تصمیم‏گیری سازمانی و خط‌مشی‌گذاری عمومی، سمت، تهران.
-   مبینی دهکردی، علی (1387)، مگادایم‌ها الزام راهبردی، آینده سازمان­ها، مؤسسه مطالعات بین المللی انرژی، تهران.
-   مسلمی‌زاده، طاهره (1384)، پایگاه دانش آیات و روایات آینده‌پژوهی، انتشارات مرکز آینده‌پژوهی علوم و فنون دفاعی، تهران.
-   مصباح، محمد‌تقی (1380)، پاسخ استاد به جوانان پرسش‌گر، مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، قم.
-   معصومی اشکوری، حسن (1387)، راهنمای علمی برنامه‏ریزی و آینده­پژوهی، انتشارات پیام، تهران.
-   مکارم شیرازی، ناصر (1380)، حکومت جهانی مهدی(عج)، انتشارات نسل جوان، چاپ یازدهم، قم.
-   ملکی فر، عقیل (1385)، الفبای آینده‏پژوهی، اندیشکده صنعت و فناوری، تهران.
-   منتظر، غلامعلی (1390)، طرح پژوهشی تحلیل اسناد فرادستی فناوری اطلاعات و ارتباطات.
-   موحدیان، عطار (1387)، گونه‌شناسی موعود در ادیان، پژوهشکده انتظار نور، قم.
-   ناظمی، امیر (1393)، طرح برنامه‏ها و طرح­های تحول در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور، تهران.
-   ناظمی، امیر؛ قدیری، روح اله (1385)، آینده‌نگاری از مفهوم تا اجرا. تهران: مرکز صنایع نوین.
-   ناظمی، امیر؛ قدیری، روح‏اله (1385)، آینده‏نگاری از مفهوم تا اجرا، مرکز صنایع نوین، وزارت صنایع و معادن، تهران.
-   نبی­پور، ایرج (1390)، آینده­نگاری فناوری ابزاری برای توسعه پایدار جوامع. بوشهر: دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی بوشهر.
-   هاشمیان، سید محمد‌حسین؛ خلیلی، عزیزالله (1392)، جایگاه خدامحوری در سیاست‏گذاری عمومی، فصلنامه اسلام و پژوهش­های مدیریتی، سال دوم، شماره دوم، بهار و تابستان.
-   الوانی، مهدی؛ شریف‌زاده، فتاح (1379)، فرایند خط‌مشی گذاری عمومی، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران.
- Bell w. (1997), history, purposes, and knowledge. in: foundations of futures studies, vol. 1. new brunswick and London: transaction publishers.
- Bishop, p. (2007), hines, a. and collins t.the current state of scenario development: an overview of techniques, foresight, vol. 9, no. 1.
- Inayatullah, s. (2012), futures studies: theories and methods, in there's a future: visions for a better world, bbva, 34-65.
- Polak, f. (1971), prognostic: a science in making surveys and creates the future, amsterdam: elsevier ltd scientific publishing co.
- Popper, k. (1957), the poverty of historicism, london: routledge & kegan paul.
- Slaughter, r. (2008), reflections on 40 years of futures studies and futures.