طراحی سناریوهای تهدیدات نوظهور فرهنگی انقلاب اسلامی بر مبنای روش عدم قطعیت بحرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار دانشگاه بین المللی امام خمینی(ره)

چکیده

ضعف کارکردی مؤلفه فرهنگ در سطوح مختلف یکی از مباحث چالش‌انگیز در آینده می‌باشد و منشأ این ضعف در نظام برنامه‌ریزی دیده می‌شود، در این میان اجماع در عدم کارکرد مناسب این نظام در میان صاحب‌نظران بر مبنای وضع موجود حاصل گردیده، اما در خصوص راهکار پیشنهادی اختلاف نظراتی وجود دارد. باوجود فرهنگ غنی ایرانی اسلامی بازهم این بستر با تهدیداتی روبه‌رو است، بر همین اساس فرهنگ باید برای دیگر افراد و جوامع جذابیت داشته باشد و اسلام در این زمینه دارای پتانسیل بسیار بالایی می‌باشد. بر همین اساس در این مقاله به طراحی سناریوهای تهدیدات نوظهور فرهنگی انقلاب اسلامی می‌پردازیم، پس از شناخت روندهای کلان، پیشران‌های راهبردی درزمینهٔ موضوع پژوهش، جایگاه پیشران‌هایی با عدم قطعیت بالا که درعین‌حال بااهمیت‌ترین آن‌ها نیز هستند، با استفاده از پنل خبرگان و استفاده از نرم‌افزاری تخصصی میک‌مک مشخص گردید و عدم قطعیت‌های تغییر در سبک زندگی، تغییر عقاید و ارزش‌های جامعه و همگرایی فناوری و فرهنگ به‌عنوان بااهمیت‌ترین عدم قطعیت‌ها شناخته شدند، همچنین با توجه به ارتباط معنادار این سه عدم قطعیت فضای سه‌بعدی شکل‌گرفته است. با در نظر گرفتن ترکیب مناسب برای فضای مطرح‌شده فضای سناریوی تهدیدات نوظهور فرهنگی انقلاب اسلامی در آینده پیش‌رو تبیین شده است.

کلیدواژه‌ها


-     داوری اردکانی، رضا (1379)، اوتوپی و عصر جدید، تهران: نشر ساقی.
-     موذن جامی، محمدمهدی (1389)، الگوی نقشه فرهنگی شهر تهران، تهران: دانشگاه دفاع ملی، نشر شهر، چاپ اول.
-     ولی، احمدرضا، (1386)، مطالعات اولیه فرایند آینده‌نگاری و انتخـاب روش‏های موردنیاز، مرکز‌ آینده‌پژوهی علوم و فناوری‌های دفاعی.
-     Bell, Wendell. (2003), Foundations of Futures Studies (2th ed.), New Jersey: Transaction Publishers.
-     Bradfield, R., Wright, G., Burt, G., Cairns, G. and Van Der Heijden, K. (2005), The origins and evolution of scenario techniques in long range business planning, Futures, 37(8): 795–812.
-     Godet, M, (1979), The Crisis in Forecasting and the Emergence of the Prospective Approach: With Case Studies in Energy and Transport, translated by Pearse J D and H K Lennon, New York : Pergamon Press, p 4.
-     Scearce, D., Fulton, K. and the Global Business Network community (2004), What If? – The Art of Scenario Thinking for Nonprofits. Emeryville: Global Business Network.
-     Schoemaker, P. J.H. (1995), Scenario Planning: A Tool for Strategic Thinking, Sloan Management Review. 36(2): 25-40.
-     Schwartz, P. (1991), The Art of the Long View. New York: Doubleday.
-     Van Notten, P. W. F., Rotmans, J., van Asselt, M. B. A. and Rothman, D. S. (2003), An updated scenario typology. Futures,35(5): 423-443.
-     Von Reibnitz, U. (1988), Scenario Techniques, Hamburg: McGraw-Hill.