الزامات راهبردی انقلاب اسلامی برای علم سیاست

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

عضو هیات علمی دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق علیه السلام// رییس مرکز مطالعات راهبردی و آموزش وزارت کشور

چکیده

بیان این واقعیت که بین نظام سیاسی و نوع دانش در هر جامعه ارتباطی وجود دارد که استقرار و استمرار قدرت را میسر و ممکن می‌سازد، ما را به آنجا رهنمون می‌گردد تا از دانش سیاسی مطلوب در ایران متناسب با آموزه‌های راهبردی انقلاب اسلامی سؤال نماییم. به عبارت دیگر انقلاب اسلامی اقتضائات خاص خود را دارد که تمام حوزه‌های علمی و از آن جمله علم سیاست را تحت ‌تأثیر قرار می‌دهد. از این منظر ‌سؤال اصلی محقق آن است که: ‌تأثیرات راهبردی انقلاب اسلامی در حوزه علم سیاست کدامند؟ جهت پاسخ‌گویی به این ‌سؤال، محقق با استفاده از روش تطبیقی، نخست به تبیین مرزهای افتراق علم سیاست اسلامی و سیاست سکولار پرداخته و در نهایت الگوی ایرانی سیاست را پیشنهاد نموده است. الگویی که از چهار حیث تحت ‌تأثیر آموزه‌های برآمده از ماهیت انقلاب اسلامی قراردارد: نخست: هستی شناسی که جهان‌بینی دوبعدی اسلام را در مقابل جهان‌بینی تک بعدی سکولار  قرار می‌دهد؛ دوم: معرفت شناسی که رویکرد نرم‌افزارانه فرهنگ ایرانی را در مقابل رویکرد خشونت طلبانه مطرح می‌سازد؛ سوم: غایت شناسی که سعادت‌گرایی را به عنوان بدیلی برای قدرت طلبی پیشنهاد می‌نماید؛ چهارم: روش شناسی که اخلاق‌گرایی را در مقابل ابزارگرایی مطرح و پیشنهاد می‌نماید.

کلیدواژه‌ها


- قرآن کریم
- افتخاری، اصغر (1390)، «اخلاقی نمودن روابط بین‌الملل: رویکردی قرآنی»، در: مهدی ذاکریان (به اهتمام) اخلاق و روابط بین الملل، تهران دانشگاه امام صادق(ع)، صص 415 تا 466.
- افتخاری، اصغر- به اهتمام- (1392)، مفهوم شناسی سیاسی در اندیشه امام خمینی رحمه الله علیه. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق علیه السلام.
- تهانوی، محمدعلی (1996)، موسوعه کشاف اصطلاحات الفنون و العلوم، بیروت: مکتبه ناشرون.
- جعفریان، رسول (1379)، حیات فکری و سیاسی امامان شیعه، قم: انتشارات انصاریان، چاپ سوم.
- جمعی از نویسندگان (1389)، آموزش و پژوهش روابط بین‌الملل در ایران، تهران: پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی.
- جونز، و.ت (1383)، خداوندان اندیشه سیاسی، ترجمه علی رامین، تهران: انتشارات امیرکبیر.
- خسروپناه، عبدالحسین و پناهی آزاد، حسن (1389)، هستی شناسی معرفت، تهران: انتشارات امیرکبیر.
-خواجه سروی، غلامرضا (1389)، سی گفتار پیرامون امام خمینی، انقلاب اسلامی و جمهوری اسلامی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
- دال، رابرت آلن (1364)، تجزیه و تحلیل جدید سیاست، ترجمه: حسین مظفریان، تهران: ناشر مظفریان.
- درخشه، جلال-به کوشش- (1390)، آفاق تمدنی انقلاب اسلامی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
-درخشه، جلال (1389)، گفتارهایی درباره انقلاب اسلامی، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق .
- درخشه، جلال (1386)، تجزیه و تحلیل رابطه دین و سیاست در حکومت امام علی علیه السلام، در: علی اکبر کمالی اردکانی و دیگران، بررسی و نقد سکولاریزم. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
- رضوان، السید (1986)، الامه، الجماعه و السلطه، بیروت: دار اقراء.
- سیمبر، رضا (1390)، گذر از دوگانه اخلاقی غیر اخلاقی در پارادایم معاصر بین‌الملل، در: مهدی ذاکریان (به اهتمام) اخلاق و روابط بین الملل، تهران: دانشگاه امام صادق علیه السلام، صص 207 تا 230.
- طبرسی، احمدبن علی (1373)، احتجاج علی اهل اللجاج. ترجمه جواد جعفری، قم: اداره تحقیقات اسلامی.
- فیرحی، داود (1378)، قدرت، دانش و مشروعیت در اسلام، تهران: نشر نی.
- کمالی اردکانی، علی اکبر و همکاران (1386)، بررسی و نقد سکولاریزم، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق(ع).
- کیانی، نیما (1388)، اخلاق سیاسی، با مقدمه محمد باقر خرم شاد، تهران: دفتر برنامه ریزی اجتماعی و مطالعات فرهنگی وزارت علوم.
- کلینتون، دیوید (1379)، دو رویه منفعت ملی، اصغر افتخاری، تهران: پژوهشکده مطالعات راهبردی.
- کوئینتن، آنتونی (1371)، فلسفه سیاسی، مرتضی اسعدی، تهران: انتشارات بین‌المللی الهدی.
- ماکیاولی، نیکولو (1377)، گفتارها، ترجمه: محمد حسن لطفی، تهران: انتشارات خوارزمی.
- ماکیاولی، نیکولو (1388)، شهریار، ترجمه داریوش آشوری، تهران: نشر آگه.
- مراد، سعید (1992)، نظریه السعاده عند فلسفه الاسلام، محمد عاطف العراقی (تصدید)، القاهره: مکتبه الانجم المصریه.
- مهدوی، اصغرآقا (1392)، قدرت سیاسی (از مجموعه مفاهیم بنیادین علوم انسانی اسلامی)، تهران: دانشگاه امام صادق (ع).
- موسوی خمینی، روح الله (بی تا)، ولایت فقیه و جهاد اکبر، تهران: الست فقیه.
- موسوی خمینی، روح الله (1360)، سرالصلوۀ، تهران: پیام آزادی.
-مؤسسه فرهنگی و هنری قدر ولایت (1393)، نظام سازی، طرح و تثبیت ولایت فقیه، تهران: مؤسسه قدر ولایت.
- نای، جوزف اس (1387)، قدرت نرم، ترجمه سید محسن روحانی و مهدی ذوالفقاری، تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع)، چاپ دوم.
- نصر، سید حسن (1371)، معارف اسلامی در جهان معاصر، تهران: شرکت سهامی کتاب‌های جیبی.
 - نواک، جورج (1385)، بنیادهای ماتریالیسم. ترجمه پرویز بابایی، تهران: انتشارات آزاد مهر.
- هالستی،کی.جی (1383)، مبانی تحلیل سیاست بین الملل، بهرام مستقیمی و مسعود طارم سری، تهران: دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی.
- های، کالین (1385)، درآمدی انتقادی بر تحلیل سیاسی، ترجمه احمد گل محمدی، تهران: نشر نی.
- همپتن، جین (1380)، فلسفه سیاسی، خشایار دیهیمی، تهران: طرح نو.
-  Blaikie,N (1993), Approaches to Social Enquiry, Cambridge: Polity.
-  Crotty, M (1998). The Foundation of Social Research. London: Sage.
-  Easton, David (1979), A System Analisis of Political Life, Univ of Chicago.
-  Schewarzmantel, john (1987), Structures of power: an introduction to politics, New York.