انگاره های هویتی و تبیین سیاست خارجی حزب عدالت و توسعه در قبال جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه معارف اسلامی دانشگاه علامه طباطبائی

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه امام صادق(ع)

3 دانشجوی دکتری معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق(ع)

چکیده

ترکیه اهمیتی استراتژیک برای جمهوری اسلامی ایران دارد؛ لذا تحلیل مواضع سیاسی حزب عدالت و توسعه به عنوان حزب حاکم ترکیه در قبال ایران حائز اهمیت است. حزب عدالت و توسعه از سال 2002 به ‌عنوان حزب حاکم ترکیه به قدرت رسیده و سیاست خارجی این حزب در قبال جمهوری اسلامی ایران روندی متغیر را تجربه کرده است. مقاله حاضر تلاش می ‌کند مواضع سیاست خارجی حزب عدالت و توسعه در قبال ایران را تحلیل و بررسی کند. بر این اساس پرسش این پژوهش عبارت است از اینکه انگاره‌های هویتی حزب عدالت و توسعه چه نقشی در سیاست خارجی این حزب در قبال جمهوری اسلامی ایران دارد؟ این مقاله با روش توصیفی - تحلیلی و با بهره‌گیری از اسناد کتابخانه‌ای تاثیر انگاره‌های هویتی حزب عدالت و توسعه بر سیاست خارجی آن در قبال جمهوری اسلامی ایران را تحلیل می‌کند. این مقاله از لحاظ هدف کاربردی است. یافته‌های مقاله نشان می ‌دهد که نوع خوانش حزب عدالت و توسعه از اسلام، نگاه دموکراتیک این حزب، تلاش رهبران آن برای دوری از تنش و عدم حرکت حزب عدالت و توسعه برای تشکیل حکومت اسلامی ازجمله انگاره‌های هویتی است که بر سیاست خارجی این حزب در قبال جمهوری اسلامی ایران تاثیرگذار بوده است.

کلیدواژه‌ها


-  اخباری، محمد (1391)، بررسی جغرافیای کشورهای همجوار: جمهوری ترکیه، انتشارات سازمان جغرافیایی نیروهای مسلح، تهران: چاپ اول.
-  اکبری، نورالدین (1394)، «قدرت­یابی اسلام­گرایان در ترکیه و تأثیر آن بر روابط این کشور با ج. ا.ا (2002 تا 2007»، فصلنامه رهیافت­های سیاسی و بین­المللی، شماره 15.
-  خاتمی، محمود (1391)، پدیدار شناسی دین، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه معاصر.
-  قاسمی، محمدعلی (1390)، «از آلترناتیو اسلامی تا دموکراسی محافظه کارانه»، ماه نامه مهرنامه، شماره 10.
-  متقی، ابراهیم و حجت، کاظمی (1390)، «سازه انگاری، هویت، زبان وسیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 4.
-  مشیرزاده، حمیرا (1393)، «گفتگوی تمدن­ها از منظر سازه­انگاری»، مجله دانشکده حقوق و علوم سیاسی، شماره 63.
-  نورالدین، محمد (1392)، «ترکیه به کدام سو؟ (حزب عدالت و توسعه در قدرت)»، ترجمه عبدالرضا همدانی، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، شماره 1.
-  واعظی‌، محمود، (1393)، «میانه روهای کارآمد»، همشهری دیپلماتیک ، شماره ١٧.
-  وهاب‌پور، پیمان (1394)، «نقش آفرینی اتحادیه اروپا از دیدگاه سازه­انگاری»، پژوهش حقوق و سیاست، شماره4.
- Bengio, Ofra (2009), “Turkey and Israel in the Aftermath of the Gaza War: Relations at a Crossroad”, Tel Aviv Notes, February 8.
- Bilgin, Hasret Dikici (2008), “Foreign Policy Orientation of Turkey's Pro- Islamist   Parties: A Comparative Study of the AKP and Refah”, Turkish Studies, Vol. 9, No. 3, 407-421.
- Grigoriadis loannis, (2010), “The DavutoPlu Doctrine and Turkish Foreign Policy”, Middle Eastern Studies Programme (Working Paper), No. 8, 1-12.
- Hopf, T (2007), “The Promise of Constructivism in International Relations Theory”, International Security, Vol, 23, No, 1, (Reprinted in Linklater, Ed.).
- Isgandarova, N. (2014), “Fethullah Gulen s Thought and practices as an Attempt to Reconcile Islam with Secularism”, Journal of philosophy and theology, 2 (2), 203-216.
- Katzenstein, peter (2006), Cultural Norms and National Security, Itnaca: Cornele university press.
- MacDonald, D. B. (2012), “Imperial legacies and neo-Ottomanism: Eastern Europe and Turkey”, Insight Turkey, 14 (4), 101-20.
- Murinson, Alexander (2006), “The Strategic Depth Doctrine of Turkish Foreign Policy”, Middle Eastern Studies, Vol. 42, No. 6, November.
- Ritbergger Volker (2002), “Approaches to the Foreign Policy Derived from International Relations the Ories”, Paper Prepared Annual Meeting of the International Studies, New Orlean, and March.
- Salivan, Martin (2008), “Turkey and Israel’s Relationship in the MiddleEast”, Mediterranean Quarterly, at: http://wwwmq.dukejournals.org/cgi/pdf_.
- Schenker, David (2011), “Turkey’s shift on Syria gives West room to get tougher on Assad”, available at: http://news.yahoo.com/turkeys-shift-syria-gives-west roomtougher- assad 182425736.html.
- Wind M.  (2000), “The Rules of Anarchy”, Journal of peace Research.
- Yavuz, M. H. (2003), Islamic Political Identity in Turkey, Oxford University Press.
استانبولی
- Bekaroglu, Mehmet, (2007), “Turkiye'nin Yeni‌Sag‌Partisi‌AKP'nin Doguya Bakisi”, dogudan 1(1): 72-81‌.
- Bulac‌, Ali (2010), “Bir‌iktidarin‌Muhasebesi-1”, Dunya Bulteni (18‌Ocak):
http://www.dunyabulteni.net/author_article_detail.php?id 12396
- DavutoPlu, Ahmet (2001), Stratejik Derinlik: Türkiye’nin Uluslararası Konumu, Küre Publishing, Istanbul.
- Fikir Zamani, (2010), “Zengin daha‌zengin yoksul daha yoksul olurken”, gelen demokrasi, (23 Subat).
- Keyman, F. (2007), Turkiye ve Radikal Demokrasi: Modern Zamanlarda Siyaset ve Demokratik Yonetim, Istanbul: Baglam Yayınlari.
- Turan, Tolga (2008), TÜRKİYE’NİN İSRAİL’E YÖNELİK DIŞ POLİTİKAS: BATI LE OLAN ILIŞKILERIN ETKISI, Yüksek Lisans, Uluslararası QliWkiler BölümüTez Danısmamanı:  Yrd. Doç. Dr. Özlem Tür, Mayıs, 145 sayfa.