الگوی سیاست گذاری فرهنگی وحدت اسلامی در جمهوری اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استـاد دانشـکده فـرهنـگ و ارتبـاطات دانشـگاه امام صادق(ع)

2 دانشجـوی دکتـرای فرهنـگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق(ع) )

چکیده

هدف: دولت جمهوری اسلامی ایران براساس اصل یازدهم قانون اساسی و مبانی دینی حکومت موظّف است سیاست کلّی خود را بر پایه ائتلاف و اتّحاد ملل اسلامی قرار داده و در راستای «تحقّق وحدت سیاسی، اقتصادی و فرهنگی جهان اسلام» کوشش پیگیر به‌عمل آورد؛ این مهم مستلزم انجام مطالعات سیاستگذاری در ابعاد مختلف خصوصاً عرصه فرهنگی به‌عنوان مهم‌ترین مزیّت انقلاب اسلامی است. امروزه هزینه‌های سنگین تفرقه و نزاع در میان مسلمانان منطقه و شرایط جهانی ضرورت توجّه به آرمان وحدت اسلامی را دوچندان کرده است. هدف مقاله ارائه الگویی برای سیاستگذاری فرهنگی ج.ا.ا. به منظور ایجاد و تقویّت وحدت در ایران و جهان اسلام است.
روش‌شناسی پژوهش: در بخش مفهوم شناسی توضیح داده می‌شود که وحدت به معنای یکسان سازی نیست و نظریه منتخب «وحدت در عین کثرت» است. مقاله در چهارچوب نظریه‌های سیاست‌گذاری فرهنگی و ارتباطات میان فرهنگی با روش مطالعات کتابخانه‌ای و تحلیل مضمون برای ارائه الگوی سیاست‌گذاری فرهنگی وحدت اسلامی در ج.ا.ا. ، ابتدا مبانی و ارزش‌هایی که آرمان وحدت اسلامی مبتنی برآنها است را تبیین، سپس اهداف عینی و قابل دستیابی برای این آرمان ترسیم و نهایتاً راهبردها و سیاست‌های عملیّاتی در راستای اهداف را بیان می‌کند.
یافته‌ها: یافته‌های مقاله ارائه سیاست‌های عینی برای کارگزاران ج.ا.ا. در راستای وحدت اسلامی با تأکید بر عرصه‌های فرهنگی به‌ویژه حوزه رسانه و فضای مجازی است.
نتیجه‌گیری: نتایج حاصله در قالب نمودار و جدول ارائه می‌شود. از نتایج مهم مقاله این است که بدون ایجاد گفتمان کثرت‌گرایی و تحمّل مخالف در میان مسئولان و آحاد مردم ایران سخن از هم‌گرایی و وحدت در جهان اسلام شعار نافرجامی بیش نیست.

کلیدواژه‌ها


-      The Holy Quran.
-      Al-Asi, Mohammad (2011), “Strategic Programs of the Islamic Ummah”, in the Islamic Ummah; Challenges and Strategies, edited by Hossein Torabi, Tehran: World Forum for Proximity of Islamic sects.
-      Alvani, Seyed Mehdi and Hashemian Mohammad Hossein (2008), Presenting the Indigenous Model of Balanced Policy in Culture, Tehran: Secretariat of the Conference on Development and Transformation in Culture and Art.
-      Arabpour, Mahmoud (1993), the Islamic Republic and the Political Unity of Islam, M.Sc. Thesis, Tehran: Imam Sadegh University.
-      Ansari Hassan (1983), “Islamic Encyclopedia - Encyclopedia of the Islamic World”, below the entry of "Ummah", Vol. 10, 192-196, Tehran: Islamic Encyclopedia Foundation.
-      Ashna, Hesamuddin (2007), “Public Diplomacy: Culture and Communication in the Service of Foreign Policy”, American Book 6, Tehran: Abrar Contemporary Institute.
-      Dehkhoda, Ali Akbar (1980), Dehkhoda Dictionary, Vol. 1, Tehran: Tehran University Press.
-      Detailed report of the International Advertising of the Islamic Republic of Iran (2017), Tehran: Islamic Culture and Communication Organization.
-      Dye, Thomas (2007), Understanding public Policy, Prentice Hall Policy.
-      Eftekhari, Asghar (2015), “Advantages and Disadvantages of the Entry of Religion into Cyberspace”, Information on Wisdom and Knowledge, Year 10, Vol. 3, 29-32.
-      Farghani, Mohammad Mehdi and Motamednejad, Kazem (2012), an Introduction to Traditional Communication in Iran, Tehran: Institute of Culture, Art and Communication.
-      Final Statement of the 18th International Conference on Islamic Unity (2005), in the Proceedings of the Conference, Tehran: World Forum for Proximity of Islamic sects
-      Fischer, Nancy L. (1996), “For world”, in Gary R., weaver, Culture, Communicate Conflict: Readings in Intercultural Relations, XIII-XIV.
-      Fuller, T. (2007), “Study Abroad Experiences and Intercultural Sensitivity among Graduate Theological Students: a Preliminary and Exploratory Investigation”, in Christian Higher Education, Vol. 6: 321- 332.
-      Given, L. M. (2008), the sage encyclopedia of qualitative Methods. Vol. 1-2, California: Sage.
-      Gadikanst, William B. (2017), Theorizing about Intercultural Communication (Vol. 1 and 2), Translated by Dr. Hassan Bashir et al., Ch. 1, Tehran: Imam Sadegh University Press.
-      Hadi, Ghorban Ali (2009), “Unity from the Perspective of the Quran and Tradition”, Specialized Journal of Approximation Thought, Vol. 22, 111-117.
-      Haji Yousefi, Amir Mohammad (2010), Government, Oil and Economic Development in Iran, Tehran: Islamic Revolutionary Documentation Center.
-      Homayoun, Mohammad Hadi and Jafari, Nader (2008), “Introduction to the Concept and Method of Cultural Policy”, Strategic Management Thought, Vol. 2, No. 2, 5-35.
-      Hosseini Dashti, Seyed Mostafa (1997), Maaref and Maaref, vol. 1, Tehran: Forouzan Publishing.
-      Howlett, Michael and M. Ramesh (2009), Studying Public Policy: Policy Cycles and Policy Subsystems: Models and Concepts: An Anthology, New York: Prentice Hall.
-      Kamali, Yahya (2018), “Methodology of Content Analysis and its Application in Public Policy Studies”, Scientific Quarterly Journal of Public Policy Research, Vol. 4, Issue 2, 189- 208.
-      Khomeini, Ruhollah (1992), Sahifa Noor, Tehran: Ministry of Culture and Islamic Guidance.
-      Khomeini, Ruhollah (1969), Velayat-e Faqih / Islamic Government, Tehran: Azadi Publications.
-      Kim, M.S. & Hubbard E. (2007) “Intercultural Communication in the Global Village: How to Understand ‘‘the Other”, in Journal of Intercultural Communication Research, Vol. 36(3): 223–235.
-      Kincaid, D.L. (1987), the convergence theory of communication, self-organization, and cultural evolution, New York: Academic Press.
-      Kristin Bührig and Jan D. ten Thije (2006), Beyond Misunderstanding: Linguistic analyses of intercultural communication, Hamburg: Universität Hamburg /Utrecht University.
-      Meshbaki, Asghar and Ali Akbar Khademi (2008), “Pathological study of cultural policies and policies in Iran after the revolution”, Cultural Research Letter, Vol. 14, 133-178.
-      Mokhtari, Majid (2004), Patterns of Islamic Unity from the Perspective of Contemporary Religious Reformers, Master's Thesis, Tehran, Imam Sadegh (AS) University.
-      Nancy Snow and Philip M. Taylor (2011), Public Diplomacy, translated by Ruhollah Talebi Arani, Tehran: Imam Sadegh University Press.
-      Nye Jr. Joseph S (2004), Soft Power: The Means to Success in World Politics. New York: Public Affairs.
-      Public Diplomacy Association of America (2019): http://pdaa.publicdiplomacy.org/l
-      Ragheb Isfahani, Hussein Ibn Mohammad (1374), Vocabulary of Quranic Words, translated by Gholamreza Khosravi Hosseini, Qom: Ahl al-Bayt Research and Publishing Institute.
-      Safavi, Yahya (2008), Unity of the Islamic World, Tehran: Shakib Publishing.
-      Salehi Amiri, Seyed Reza (2008), Fundamentals of Cultural Policy, Tehran: Strategic Research Institute.
-      Samovar. Larry A., Richard E. Porter (1994), Intercultural Communication, Belmont: Wadsworth.
-      Tabatabai Mohammad Hussein (1995), Al-Mizan for the interpretation of the Qur'an, translated by Mohammad Baqir Sharif Mousavi, Qom: Islamic Publishing Office of the Seminary.
-      Taskhiri, Mohammad Ali (2011), “Challenges Facing Approximation”, in the Islamic Ummah; Challenges and Strategies, edited by Hossein Torabi, Tehran: World Forum for Proximity of Islamic sects.
-      Taskhiri, Mohammad Ali (2004), on the Unity and Approximation of Islamic Religions, Tehran: World Forum for Proximity of Islamic sects.
-      The website of the office of the Supreme Leader of the Islamic Revolution (2018): http://khamenei.ir.
-      Weaver, Gary R. (1996), “Preface”, in Gary R., Weaver, Culture, Communicate and Conflict: Readings in Intercultural Relations, XV-XV1.
-      Zarrin Koob, Abdolhossein (1998), the Value of Sufi Heritage, Tehran: Amirkabir Publishing.