زنان و اخلاق مراقبت در جنگ تحمیلی؛ تحلیل اجتماعی پرستاری از دشمن فتاده

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار جامعه‌شناسی و عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی

10.22084/rjir.2022.25439.3428

چکیده

هدف: نقش ­آفرینی زنان پرستار و امدادگر در رابطه با مجروحان در دوران جنگ تحمیلی، در حفظ و پایبندی اصول و مبانی اخلاقی جامعه ایرانی اسلامی ما جایگاه تاریخی ویژه و البته کمتر شناخته شده ­ای را برای ایشان رقم زده ­است. آگاهی از این جایگاه برجسته در گروی توجه به نقش‌های اجتماعی حرفه‌ای زنان و از جمله به‌طور اخص در موقعیت­ های رسیدگی و مراقبت است. مجروحان به اسارت­ گرفته شده دشمن یکی از گروه‌های حاضر در بیمارستان ­ها و نیازمند به دریافت خدمات درمانی بالینی بودند. در این پژوهش برآنیم تا با تمرکز بر روایت و گزارش منتشره زنان بهداری رزمی روابط و مناسبات اجتماعی جاری را مورد تحلیل قرار داده، کنش پروادارانه آنان را معرفی و به این پرسش اساسی پاسخ دهیم که بر اساس روایت زنان کنشگر بهداری رزمی از وضعیت مجروحان دشمن، ابعاد و ویژگی‌های رابطه درمانگر و بیمار چه بوده است؟
روش‌شناسی پژوهش: داده­ ها به کمک تحلیل متون خاطره­ نگاری و روایات زنان (تحلیل اسناد حدود ۴۰ کتاب) و نیز انجام مصاحبه نیمه ­ساختاریافته برای تکمیل شکاف اطلاعاتی گرد آمده و به مدد رویکرد اخلاق مراقبت زنانه کوشیده تا نمایی واضح از چگونگی پرداختن زنان بهداری رزمی به فعالیت­های تخصصی به ­دست دهد.
یافته‌ها: داده ­ها علاوه بر معرفی سنخ‌های پرواداری،‌ مخاطرات و مرارت‌های دگرپروایی آنان را با وجود چالش­ های پرستاری در موقعیت جنگی، نشان می ­دهد مسئولیت ­پذیری زنان پرستار در قبال همه مجروحان و در اینجا مجروحان دشمن (اصل فراگیری)، موضوع مراقبت را از چارچوب نهادی خود خارج و آن را به امری انسانی بدل ساخته است.
نتیجه‌گیری: روایت زنان بیانگر آن است که با وجود چالش­ های متعدد پرستاری در جنگ، و نیز دشواری‌های پرستاری از مجروح دشمن، زنان پرستار و امدادگر انتخاب کردند در صحنه بمانند، بر مضیقه‌ها، سختی ­ها و نگرانی ­هایشان غلبه کنند و با رهیافتی مراقبت ­محور، در عمل فضیلت ­های اخلاقی را با بروز و نمود مصادیق دگرپروایی مخاطره ­آمیز و مرارت ­آمیز ترویج دهند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • Abedi, Fatemeh (2018). Cocoon of Love, Khatshekanan Publications. General Office for the Preservation of Relics and Values of the Sacred Defense of Yazd Province. (In Persian)
  • Dostkami, Fatemeh (2009). Sabah, Memoirs of Sabah Watankhah, Surah Mehr. (In Persian)
  • Farjamfar, Soheila (2002) Wandering shoes, Surah Mehr Publications. (In Persian)
  • Firoozkoohi, Mohammad Reza (2012). Nurses in war; The nature of nursing work during the Iraq-Iran war in 1980-67, PhD thesis, Isfahan University of Medical Sciences. (In Persian)
  • Firoozkoohi, Mohammad Reza; Zargham Boroujeni, Ali; Nouraei, Morteza; Rahnama, Mojgan; Babaipour, Mohammad (2015). “The Impact of the Imposed War on Nursing in Iran: A Historical Study”, Journal of Military Medicine, Volume 17, Issue 3, 2: 127-136. (In Persian)
  • Firoozkoohi, Mohammad Reza; Zargham Boroujeni, Ali; Nouraei, Morteza (2015). “Nurses' experiences of self-sacrifice and martyrdom in the imposed war of 1980-67: A study of oral history”, Journal of Qualitative Research in Health Sciences; 4(3): 219-231. (In Persian)
  • Giuri, Azam. “We lived the dead”. https://www.mehrnews.com/news/ March 2010 (In Persian)
  • Heidari Moghadam Arani, Abbas (2009). White Butterflies at Holy Defense Combat, Publications of the Museum of the Islamic Revolution and Holy Defense. (In Persian)
  • Islami, Hassan (2008). “Gender of Ethics of Care”, Strategic Studies of Women, Volume 11, Issue 42. (In Persian)
  • Kamalvand, Zeinab “I never failed to care with Iraqi prisoners” https://defapress.ir/ February 2017. (In Persian)
  • Kamri, Alireza (2004). Remembering memory, Tehran: Surah Mehr. (In Persian)
  • Kamri, Alireza (2006). “Biography, memory, story, conversation between Ahmad Shakeri and Alireza Kamri”, Journal of Fiction, Vol. 105, January, 24-31. (In Persian)
  • Kamri, Alireza (2009). Yad Mana, Five Articles on Memoirs and Memoirs of the War and the Front, Tehran: Surah Mehr. (In Persian)
  • Kamri, Alireza (2015). Question of Remembrance: Discourses on Memoirs and Memoirs of War and Front, Tehran: Sarir. (In Persian)
  • Karami, Mohammad Taghi; Akhbari, Mohsen (2017). “Gender and the ethics of care in the philosophy of feminist ethics”, Women in Development and Politics, Volume 15, Issue 1, 45-62. (In Persian)
  • Kashanizadeh, Parvin (2017). A bouquet for you (memories of nurses and aid workers in Abadani, eight years of holy defense). Tehran: Nilofaran. (In Persian)
  • Mc Laughlin, Janice (2010). Women and Social and Political Theory, translated by Homeira Moshirzadeh, Tehran: Shirazeh. (In Persian)
  • Nasr Esfahani, Maryam (2020). Caring Others, Tehran: Institute of Humanities and Cultural Studies. (In Persian)
  • Qazi, Morteza (2015). 5, The Role of Women in the Abadan Resistance as Narrated by Fatemeh Joshi, Tehran: Holy Defense Documentation and Research Center.
  • Ritchie, J; Lewis, J. (2003). Qualitative Research Practice, London: sage.
  • Samiei, Sedigheh (2016). “Memoirs of a lady rescuer in war”, https://www.mehrnews.com/news/ March 2010. (In Persian)
  • Saremi, Sedigheh, “Explain the strategic role of nurses in sacred defense”. https://www.irna.ir/news , December 2019. (In Persian)

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار