جستاری بر مفهوم شهروندی در اندیشه سیاسی شهید بهشتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه مازندران

2 دانشجوی دکترای تخصصی علوم سیاسی گرایش مسائل ایران، دانشگاه مازندران

3 دانش‌آموخته کارشناسی ارشد رشته علوم سیاسی، دانشگاه مازندران

چکیده

هدف: در این پژوهش به واکاوی جایگاه مفهوم شهروندی در اندیشه‌ی سیاسی شهید بهشتی پرداخته شده و مؤلفه‌هایی که در این چارچوب از سوی ایشان بر آنها تمرکز شده است، تبیین شده‌اند.
روش‌شناسی پژوهش: به منظور تحقق اهداف پژوهش، در چارچوب روش توصیفی- تحلیلی به واکاوی و بررسی آثار تالیفی شهید بهشتی پرداخته شد.
یافته‌ها: در مورد حقوق مدنی، اجتماعی و سیاسی، تأکیدات شهید بهشتی به ترتیب بر: 1) لزوم اهتمام نظام سیاسی نسبت به احترام به آزادی‌های فردی و اجتماعی و اجتناب از استبداد و توازن این اهتمام با حساسیت نظام سیاسی در قبال استقلال و دوری از استعمار خارجی؛ 2) نوع تلقی از مفهوم ولایت به‌عنوان عامل پیوند دهنده اجتماعی و هم‌چنین تفسیر وی از حرمت ربا جهت ایجاد رفاه اقتصادی شهروندان و 3) انتخاب، رضایت و خواست شهروندان به‌عنوان تنها منبع مشروعیت‌بخش برای قدرت زمام‌دار در نظام اسلامی و حق زنان برای ریاست جمهوری بوده است.
نتیجه‌گیری: در اندیشه سیاسی شهید بهشتی مفهوم شهروندی دارای جایگاه ویژه‌ای بوده و مصادیق گوناگون آن از سوی وی مورد توجه قرار گرفته است.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • Ashouri, Darioush (2011). Political encyclopedia (Dictionary of terms and political schools), Tehran: Morvarid Publications. (In Persian)
  • Ayouzi, Mohammad Rahim and Bab Gore, Seyyed Hassamuddin (2012). "The evolution of the concept of citizenship and the emergence of globalization", Politics Quarterly, Vol 42, No 3: 205-187. (In Persian)
  • Bashiriyeh, Hossein (2017). Teaching political knowledge (basics of theoretical and institutional political science), Tehran: Negahe Moaaser Publications. (In Persian)
  • Beheshti, Mohammad Hossein (2004). Guardianship, Leadership, Clergy, Tehran: Martyr Dr. Beheshti Publishing Foundation. (In Persian)
  • Beheshti, Mohammad Hossein (2007). Union of Islamic Student Associations in Europe, Tehran: Boqeeh Publications. (In Persian)
  • Beheshti, Mohammad Hossein (2008). Banking, usury and Islamic financial laws, Tehran: Martyr Dr. Beheshti Publishing Foundation. (In Persian)
  • Beheshti, Mohammad Hossein (2011). Theoretical foundations of the Constitution, Tehran: Boqeeh Publications. (In Persian)
  • Beheshti, Mohammad Hossein (2012). Prophet from another point of view, Tehran: Rozaneh Publications. (In Persian)
  • Bolzendahl, C., & Coffé, H. (2009). "Citizenship beyond politics: the importance of political, civil and social rights and responsibilities among women and men". The British journal of sociology, Vol 60, No 4: 763-791.‏
  • Boyte, H. C. (2003). "A different kind of politics: John Dewey and the meaning of citizenship in the 21st century", The Good Society, Vol 12, No 2: 1-15.
  • Daylam Salehi, Behrouz (2014). "The evolution of the concept of citizenship in the process of globalization", a specialized quarterly of political science, Vol 10, No 29: 91-113. (In Persian)
  • Haqiqat, Seyed Sadeq (2014). Basics of political thought in Islam, Qom: Mofid University Press. (In Persian)
  • Haywood, Andrew (2020). Politics, translated by Abdur Rahman Alam, Tehran: Ney Publishing. (In Persian)
  • Hazarjaribi, Jafar, Safarishali, Reza (2010). "Investigation of the interaction of the two concepts of citizenship and social security", Quarterly Journal of Order and Security, Vol. 3, No 3: 157-184. (In Persian)
  • Hellsten, Sirkku k, Holli, Anne Maria, Daskalova, Krassimira (2006). Women's Citizenship and Political Rights (Women's Rights in Europe), Palgrave Macmillan: London.
  • Janoski, Thomas & Gran, Brian (2002). Political Citizenship: Foundations of Rights, Handbook of Citizenship Studies, SAGE: London.
  • Koopmans, R., Michalowski, I., & Waibel, S. (2012). "Citizenship rights for immigrants: National political processes and cross-national convergence in Western Europe, 1980–2008", American journal of sociology, Vol 117, No 4: 1202-1245.
  • Marshall, T. H. (1992). Citizenship and Social Class, Pluto Press: London.
  • Morrison, I. (2020). "Citizenship and secularisation". Citizenship Studies, Vol 24, No1: 1-16.
  • Mousavi Bojanvardi, Seyyed Mohammad and Mehrizi Thani, Mohammad (2013). "Citizenship rights from the perspective of Imam Khomeini (pbuh)", Matin research paper, Vol 15, No 61: 1-24. (In Persian)
  • Preuss, U. K. (2003). The ambiguous meaning of citizenship. Chicago, IL: The University of Chicago Law School-The Center for Comparative Constitutionalism.
  • Shiani, Maleehe (2002). "Citizenship and Social Welfare", Journal of Social Welfare, Vol 1, No 4: 9-24. (In Persian)
  • Taheri, Abulqasem (2014). History of political ideas in the West, Tehran: Qoumes Publishing. (In Persian)

 

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار