هدف: تأسیس و توسعه دهها مدرسه بهایی در مقاطع مختلف تحصیلی از مشخصههای تاریخ معاصر ایران است. مدارسی که فارغ از تحلیل سیاسی، نمیتواند در آموزشوپرورش نوین ایران نادیده گرفته شود. پژوهش حاضر در پی پاسخ به این سؤال اساسی است که چه دلایل و زمینههای آموزشی در توسعه مدارس بهایی ایران معاصر مؤثر بوده است؟ روششناسی پژوهش: این پژوهش با رویکرد توصیفی - تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانهای انجام شده است. یافتهها: یافتههای پژوهش حکایت از آن دارد که جاذبهها و نوآوریهای آموزشی از جمله در برنامهریزی آموزشی، فوقبرنامهها، کادر آموزشی و نیز اداری، رابطه استاد و شاگردی، موفقیت فارغالتحصیلان اینگونه مدارس در آزمونهای رسمی و نیز در ورود به مراکز تحصیلات عالی داخلی و خارجی، سیاست نظارتی، تحصیل دختران، تحصیل فرزندان چهرههای شاخص، جاذبههای کالبدی- محیطی و نیز برخورداری از تسهیلات آموزشی و شرایط جامعه ایرانی اواخر قاجاریه و اوایل پهلوی، در کنار موج ملی و جهانی در عرصه آموزشی در این امر دخیل بوده است. نتیجهگیری: مدارس بهایی ایران معاصر که با انگیزههای سیاسی- فرقهای تأسیس شدند- علاوه بر بسترها و زمینههای موجود- با استفاده از ابتکارات و نوآوریهای آموزشی، در استقبال عمومی و در نتیجه رشد و گسترش این نهادهای آموزشی مؤثر بودند. یافتههای پژوهش امروزه میتواند علاوه بر رمزگشایی از فعالیتهای این فرقه و نیز رویکرد ابزاری آن و در نتیجه بهرهبرداری در پژوهشهای سیاسی- تاریخی، جهت پژوهشگران و متخصصان عرصه تعلیم و تربیت مفید باشد.
Afari, Janet (2018). "Reflection on women's socio-political thinking in the constitutional revolution", an attitude on women and gender in the constitutional era, America: Iranian Women's History Research Center.
Afrokhte, Yunus (1983). Nine Years' Memories, America: Words.
Aiti, Abdul Hossein (1947). Kashf al-Hail, Vol. 1-2, Tehran: elmi-Ibn Sina-Danesh.
Allahyari, Ahmad (2007). Baha'is in the Pahlavi Era, Tehran: Keihan Institute Research Office.
Amanat, Abbas (2011). "Historical roots of Baha'i anti-Semitism in Iran", Baha'is of Iran; Historical-sociological researches, translated by Irfan Tabeti, Sweden: Baran, 287-308.
Bahrami, Abdullah (1984). Memoirs of Abdullah Bahrami from the end of Naseruddin Shah's reign to the beginning of the coup, Tehran: elmi.
Brown, Edward (2001). Iran's Constitutional Revolution, translated by Mehri Qazvini, Tehran: Kavir.
Chamankhah, Leila (2011). Baha'iism and the Pahlavi regime, Tehran: Contemporary view.
Cohen, Manouchehr (2001). Memoirs of Rabbi Yedidia Shufat, Los Angeles: Rabbi Yedidia Shufat Cultural Foundation.
Effendi (Abd al-Baha) (1965). Makatib, Vol. 4, Bija: Amri National Press Institute.
Effendi (Abdu'l-Bahá) (1971). Collection of the Addresses of Hazrat Abdu'l-Bahá, Volume 1, West Germany: Amri National Institute of Press.
Effendi (Abdu'l-Bahá), Abbas (2021). Letters from Abdu'l-Bahá, without place: Khard.
Esfandiar Shahabi, Hoshang (2011). "The structure of a prejudice; Reflections on secular anti-Bahá'íism in Iran", Bahá'ís of Iran; Historical-sociological researches, translated by Irfan Thabiti, Sweden: Baran, 334-309.
Eshraq Khavari, Abdul Hamid (2009). Lectures, Vol. 3, by Vahid Rafti, Germany: Amri Press Institute.
Farmanfarmaian, Setareh (2003). A Girl from Iran, translated by Maryam Alaei, Tehran: Karang.
Ghasemi Povia, Iqbal (1998). New Schools in the Qajar period: Banyan and Peshravan, Tehran: University Publishing Center.
Hekmat, Ali Asghar (2535). Si Khatereh, Tehran: Pars.
Historical Document Review Center (2018). Islamic Revolution according to the documents of SAVAK of Mazandaran province. Volume 5, 2 and 1. Tehran: Historical Documents Review Center of the Ministry of Information.
Iqani, Shaghaiq (2008). History of Baha'i schools in Mazandaran, Bija: Amr Institute of Higher Education.
Kasravi, Ahmad (1984). Constitutional History of Iran, Tehran: Amirkabir.
Kermani, Nazem al-Islam (1978). History of Awakening of Iranians, Volume 1, edited by Ali Akbar Saidi Sirjani, Tehran: Iran Culture Foundation.
Khord Cultural Research Institute (undated). Baha'i in the mirror of time; With the attitude of investigation in the subject of Motabrian, Mazandaran: Bina.
Kohestani-Nejad, Masoud, (2010). "Educational Association of Iran and America (1910-1912)", Payam Baharestan, second period, second year, p.8, 282-259.
Ringer, Monica (2012). Education, Religion and the Discourse of Cultural Reform in the Qajar Era, translated by Mehdi Haqikatkhah, Tehran: Qaqnos.
Mehboubi Ardakani, Hossein (1991). History of New Civilization Institutions in Iran, Volume 1, Tehran: University of Tehran.
Momin, Mozhan (2011). "Bahá'í schools in Iran", Bahá'ís of Iran; Historical-sociological researches, translated by Irfan Tabeti, Sweden: Baran, 169-211.
Monfared, Karim (2009). "Bahá'í, a pioneer in promoting American culture in Iran", Contemporary History of Iran, p. 50, 67-114
Mousavi Araki, Kazem (2018). "Investigation of the relationship between the Baha'is of Iran and the United States, 1880-1921", Journal of Historical Studies, No. 60, 73-87.
Najm Bakhtar newspaper, Vol. 1, No. 5.
National Document Organization of Iran (SAKMA). Document No. 297007977.
National Organization of Iranian Documents (SAKMA). Document No. 297-26893.
National Organization of Iranian Records (SAKMA). Document No. 2107-297.
Natiq, Homa (1996). French cultural record in Iran, Paris: Khavaran.
Noori (Bahá'u'lláh), HosnAli (1995). Kitab Aqdas, Haifa: Baha'i World Center.
Rahmanian, Dariush-Fereshte Jahani (2019). "Reflection of the American educational system in the thought of Iranians during the Qajar era and its results", two quarterly historical essays, year 11- number 1, 79-99.
Rasakh, Bahreh (undated). the role of women in connecting the West and the East; How to establish Tarbiat Banat School, Luxembourg: A.D.E.L
Ringer, Monica M. (2002). Religious Education and the Discourse of Cultural Reform in the Qajar Era, translated by Mehdi Khaqet Khah, Tehran: Qaqnos.
Rostam-kolayi, Jasamin (2013). “The tarbiat girls’ school of Tehran: Iranian and American Baha’I contributions to modern education”, Middle East critique, 22: 1, 77-93.
Ruhe Schoen, Jeanette (undated). 9 bright stars, due to M-D-Y, no place: no.
Sefidosh, Inayat Khoda (1999). Some of the pioneers of the Parsi race in the rasoli era, Canada: Canadian Baha'i Institute of Education.
Shahbazi, Abdullah (2008). The Rise and fall of the Pahlavi Monarchy, Memoirs of General Hossein Fardoost, Volume 1, Tehran: Institute of Political Studies and Research.
Shaheswari, Soraya (2008). Documents of Baha'i activities during the period of Mohammad Reza Shah, Tehran: Islamic Revolution Records Center.
Shahmoradi, Amina (2018). Education and upbringing of religious minorities from the constitution to the end of Pahlavi I rule, Tehran: Morkhan.
Shahour, Seli (2013). Forgotten Schools; Bahá'ís and Modern Education in Iran 1899-1934, translated by Hori Vash Rahmani, Sweden: Baran.
Shamim, Ali Asghar (2008). Iran during the Qajar Dynasty, Tehran: Behzad.
Sobhi Mehtadi, Fazlullah (2007). Memoirs of Sobhi's life and the history of Babiism and Bahá'íism, by Hadi Khosrowshahi, Tehran: Islamic Revolution Records Center.
Soleimani, Azizullah (1953). Masabih Hedayat, Volume 5, Tehran: Amri National Press Institute.
Tafarshi, Majid (2016). "Bahá'í research challenges in today's world", Bahá'í Journal, Vol. 5, 90-115.
Thabit, Abbas (1997). History of Tarbiat School of Benin, New Delhi: Marat.
Torabi Farsani, Soheila (1999). Documents from girls' schools from constitutionalism to Pahlavi, Tehran: National Records Organization of Iran.
Zabihi Moghadam, Siamak (2021). "Education of Daughters: Abdu'l-Bahá and the Distinguished Bahá'í School for Girls in Iran", Abdu'l-Bahá in Anjuman Alam, edited by Aida Haqtalab, California: Taslimi Foundation.
محمودی چراتی, مهدی, & شعبانی, امامعلی. (1401). بررسی زمینههای آموزشی توسعه مدارس بهایی در تاریخ معاصر ایران. پژوهشنامه انقلاب اسلامی, 12(43), 137-157. doi: 10.22084/rjir.2022.26049.3481
MLA
مهدی محمودی چراتی; امامعلی شعبانی. "بررسی زمینههای آموزشی توسعه مدارس بهایی در تاریخ معاصر ایران". پژوهشنامه انقلاب اسلامی, 12, 43, 1401, 137-157. doi: 10.22084/rjir.2022.26049.3481
HARVARD
محمودی چراتی, مهدی, شعبانی, امامعلی. (1401). 'بررسی زمینههای آموزشی توسعه مدارس بهایی در تاریخ معاصر ایران', پژوهشنامه انقلاب اسلامی, 12(43), pp. 137-157. doi: 10.22084/rjir.2022.26049.3481
VANCOUVER
محمودی چراتی, مهدی, شعبانی, امامعلی. بررسی زمینههای آموزشی توسعه مدارس بهایی در تاریخ معاصر ایران. پژوهشنامه انقلاب اسلامی, 1401; 12(43): 137-157. doi: 10.22084/rjir.2022.26049.3481