ملاحظات و بایسته‌های سیاست‌گذاری رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران در افق 1414 با رویکرد آینده‌نگاری راهبردی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری آینده‌پژوهی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

2 دانشیار گروه علوم‌سیاسی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

3 استاد گروه آینده‌پژوهی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

4 دانشیار گروه آینده‌پژوهی، دانشکده علوم اجتماعی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

5 استادیار گروه کامپیوتر، دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی(ره)، قزوین، ایران

10.22084/rjir.2023.27656.3622

چکیده

هدف: پژوهش حاضر نقش رسانه در مدیریت افکار عمومی، آینده‌نگاری راهبردی در حوزه‌ی سیاستگذاری عمومیِ رسانه‌ی ملی نظام ج.ا.ارا بر مبنای رویکردی عمودی و حکومتی، در افقی 14ساله مطمح نظر قرار داده است.
روش‌شناسی پژوهش: روش این تحقیق داده‌بنیاد متکی بر پنل خبرگان (بیست نفر) به‌منظور تدوین و گردآوری پیشران‌های کلیدی و مؤثر در فضای رسانه‌ای ج.ا.ا به‌منظور سناریونگاری و مدل‌سازی مفهومی و بومی از رسانه‌ی ملی در راستای مهندسی و تحقق آینده‌ی مطلوب در چارچوب و چشم‌انداز آینده‌نگاری راهبردی بر مبنای رویکردی اسلامی- ایرانی است.
یافته‌ها: بر مبنای شناخت پیشران‌های کلیدی و روش پنل خبرگان، در شش حوزه‌ی مختلف شناسایی و اولویت‌بندی شدند و به‌منظور سناریونگاری درست و اصولی و در نتیجه «تمدن‌سازی و ترویج الگو و فرهنگ اسلامی-ایرانی» است.
نتیجه‌گیری: تغییرات زیست‌بوم فرهنگی و اجتماعی-سیاسی و امنیتی جامعه‌ی ایران سبب شده تا رسانه با چالش‌ها و تهدیدهای متنوعی روبه‌رو گردد و این مسئله لزوم شکل‌دهی به یک مدل بومی پویا را مضاعف می‌سازد.

کلیدواژه‌ها


  • Azkia, M; Darban Astaneh, A (2019). Applied Research Methods: The First Volume. Tehran: Keihan. (In Persian)
  • Alavivafa, Saeid (2017). “Challenges and Strategic Issues of National Media in Media Perspective Document 1404”, Communication Research, vol 24(89): 31-64.
  • B, Mardukhi (2011). Prospective methodology. Tehran: Elixir.
  • Babaei, Mohammeh (2019). “Media Asabiyyah in the New Islamic Civilization and the Alternative Future of Media; Transition from the Government-Oriented Media to Civilization-Oriented Media”, Journal of Iran Futures Studies, vol 2(2): 91-124. (In Persian)
  • Castells, Manuel (2021). Networks of Anger and Hope: Social Movements in the Internet Age. (M. Qolipour, translator) Tehran: Center.
  • Ghasemi, Hakem; Keshavarz Turk, Einollah; Asghari, Hassanali (2017). “Institutional Model of Regional Strategic Foresight in the Governance System of the Islamic Republic of Iran”, Rahbord Journal, vol 26 (84): 37. (In Persian)
  • Gholami, Reza; Poorheydar, Ahmad (2021). “The Hexagonal Pattern of Cyberspace Governance in the Islamic Republic of Iran”, Journal of Iran Futures Studies, vol 6(1): 1-26.
  • Ibrahim, Ijabi; et al (2016). “A comparative study of multiple definitions of the interdisciplinary concept of strategic foresight”. Interdisciplinary studies of strategic knowledge, vol 7 (29): 171-194. (In Persian)
  • Ijabi, E; Dervishi she talani, F; Minaie, H; Fazli, S; Keshavarz, A (2019). “Strategic foresight for defensive technologies in the field of Army Air Defense of the Islamic Republic of Iran on 1402 horizon”. Defensive Future Studies, vol 4(14): 34-7. (In Persian)
  • Meshali, Behzad & et al. (2017). “The origin of foresight and its place in public policy”. Future of Management Research, vol 29 (115): 119-175.
  • Mozafar, Hossein; Rezaian, Mehdi; Haji Parvaneh, Abbas Ali; Elham Bakhsh, Majid (2018). "Designing a cultural policy model for the national media", National Defense Strategic Management Studies, vol. 3, no. 12: 75-108.
  • Nazimi, Amir (2005). Variables affecting the selection of the target areas of a foresight project. Tehran: Master's thesis in technology management, Allameh Tabatabai University.
  • Rasouli, Reza; Azar, Adel; Papian, Nahid (2015). "Concepts affecting the knowledge base of national media", Management of Government Organizations vol. 4, no. 2: 67–101. (In Persian)
  • Roshandel Arbatani, Taher; Labafi, Somayeh (2012). “Explaining the effective factors on the media policy making process in the Broadcasting Organization of the Islamic Republic of Iran”. Media Journal, Vol: 23, Issue: 1: 131-148. (In Persian)
  • Roshandel Arbatani, Taher; Zulfiqarzadeh, Mohammad Mahdi and Bilali, Majid (2014). “The trends and drivers that affect the future of IRIB in 20 years vision of Iran”. Strategic management research. Volume 20, Issue 54: 63-99. (In Persian)
  • Schwartz, Peter (2007). The Art of Foresight: Planning for the Future in a World of Uncertainty. (A. Alizadeh, translator) Tehran: Defense Industries Educational and Research Institute, Defense Science and Technology Future Research Center.
  • Shirvani Naghani, Moslem; Bayat, Roohallah; Fazli, Safar; Pourezzat, Ali Asghar; Rovshandel, Taher (2019). “Developing the strategy creating phase in the strategic foresight process, based on the opinions of academic experts and experts in the industries active in the Tehran Stock Exchange”, Management Research in Iran, vol 23(1): 99-122.
  • Talebi, Akram; Nemati, Muhammad Ali (2018). “Collaborative Foresight: An Effective Governance of University Policy Making”, Science and Technoligi Policy Letters, vol 7(4): 17-24.
  • Toffler, Alvin (1987). third wave. (Sh. Khwarazmi, translator) Tehran: nashr e no. (In Persian)