بررسی تطبیقی نقش مؤلفه‌های تأثیرگذار در فرآیند پیروزی انقلاب اسلامی از منظر شهیدان بهشتی و مطهری

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی دانشگاه شاهد تهران

2 دانشجوی دکتری مطالعات سیاسی انقلاب اسلامی دانشگاه شاهد تهران.

3 استاد علوم سیاسی دانشگاه شاهد تهران.

چکیده

هدف: دغدغه اصلی ما این است که با گذشت بیش از 40 سال از عمر انقلاب اسلامی هنوز از سوی هیچ نهاد یا فرد مشخصی به مقایسه اندیشه‌های نظریه‌پردازان اصلی انقلاب ‌اسلامی در خصوص ماهیت چرایی و چگونگی این انقلاب پرداخته نشده است. چنین رویکردی این توانایی را دارد که با نگاهی واقع‌گرایانه به تبیین علل چرایی و چگونگی انقلاب اسلامی بپردازد؛ همچنین نقش برخی عوامل تبعی مانند روحانیت، تحزب و رهبری را در فرایند این انقلاب برجسته سازد. با توجه به این خلاء موجود در پژوهش‌های مربوط به انقلاب اسلامی سؤال اساسی این است که شباهت‌ها و تفاوت‌های مؤلفه‌های تأثیرگذار در فرآیند انقلاب اسلامی از دیدگاه شهید بهشتی و شهید مطهری چیست؟
روش‌شناسی پژوهش: بنابراین در این مقاله با استفاده از روش پژوهش مقایسه‌ای و فیش‌‌برداری از منابع مختلف و مصاحبه با کارشناسان برجسته انقلاب ‌اسلامی سعی شده تا دیدگاه‌های شهیدان بهشتی و مطهری در خصوص انقلاب اسلامی تبیین شود.
 یافته‌ها: یافته­های پژوهش نشان می‌دهند که اندیشه‌های شهید بهشتی و شهید مطهری در خصوص عناصر دخیل در پیروزی انقلاب اسلامی نظیر رهبری تشکیلات و مردم از خط سیر واحدی پیروی ننموده و علی‌رغم وجود تشابهات در پاره ای موارد در برخی وجوه دارای تفاوت‌هایی نیز هست.
نتیجه‌گیری: این نتیجه حاصل شده است که ظاهراً با توجه به این‌که شهیدان بهشتی و مطهری از شاگردان امام خمینی(ره) بودند دیدگاهشان در مورد مؤلفه‌های تأثیرگذار در فرآیند انقلاب شامل نقش رهبری، امت و مکتب است و احتمالاً دیدگاهشان تفاوتی با هم ندارد.

کلیدواژه‌ها


  • Akhwan Mofard, Hamidreza (2000). "Ideology in the theories of the ideology revolution, its concept and functions". Metin research paper, number 9.
  • Alam, Abd al-Rahman (2010). Public foundations of Politics. Ch. 21. Tehran. Ni publication.
  • Ayouzi, Mohammad Rahim; Fathi, Youssef (2018). "Leadership and social capital with an approach to the leadership of Imam Khomeini (PBUH)". Matin research paper, number 51.
  • Beheshti, Seyed alireza Hosseini (2016). Seven articles on the political thought of Martyr Beheshti. Ch1. Tehran. Institutional Publications.
  • Beheshti, Seyyed Mohammad Hosseini (1980). One-year performance of the Islamic Republic Party, Tehran, Bina.
  • Beheshti, Seyyed Mohammad Hosseini (2009). Islamic republic Party (Tafadili Positions). Ch1. Tehran. Ayatollah Beheshti Publishing Foundation.
  • Beheshti, Seyyed Mohammad Hosseini (2013). Fundamentals of the Constitution. Ch. 4. Tehran. Foundation for Publishing the Works and thoughts of Ayatollah behesht.
  • Beheshti, Seyyed Mohammad Hosseini (2013). Province, Leadership, Spirituality. Tehran. Foundation for Publishing the Works and Thoughts of ayatollah beheshti.
  • Beheshti, Seyyed Mohammad Hosseini (2013). Song of Monotheism. Ch 7. Tehran. Ayatollah beheshti Publishing Foundation.
  • Beheshti, seyyed Mohammad Hosseini (2013). Three types of Islam including the basic stages of a movement. Tehran. Martyr Ayatollah Beheshti Publishing Foundation.
  • Beheshti, Seyyed Mohammad Hosseini (2013). Union of Islamic Student Associations in Europe. Tehran. Martyr Ayatollah Beheshti Publishing Foundation.
  • Beheshti, Seyyed Mohammad Hosseini; Bahnar, Mohammad Javad; Golzadeh Ghafouri, Ali (2013). Understanding Islam. Ch2. Tehran. Ayatollah beheshti publishing Foundation.
  • Firhi, daoud (2016). Jurisprudence and party governance, Tehran, Ni publication.
  • Firhi, daud (2014). Jurisprudence and politics in contemporary Iran. Ch5. Tehran. Ni publication.
  • Hosseini, Hossein (2002). Leadership and Revolution. Tehran, Research Institute of Islamic Revolution and Imam Khomeini.
  • Jamshidi, Mehdi (2011). The social foundations of the Islamic revolution in the theory of Allameh Morteza Motahari (RA). Tehran, Imam Sadegh University.
  • Kendari, Mehran (1998). "Ideology". Culture Quarterly. Year twenty-two, number 9.
  • Keshavarz Shukri, abbas; Ghafari, Zahid and Jamshidi, Mehdi (2013). "The nature of Imam Khomeini's (RA) leadership in the theory of Allameh Martyr Motahari (RA)". Scientific Quarterly - Research of Islamic Revolution Studies, Year 9, Number 29.
  • Keshavarz, Hadi; Dehghan hossampour, Mehdi (2014). "Ideology and history (origins, attitudes, functions and examples)". New Tarikh Quarterly, Number 7.
  • Lak Zaei, Sharif (2007). Political freedom in the thought of ayatollah Motahari and ayatollah Beheshti. Qom. Bostan Kitab Publications.
  • Motahari, Morteza (1985). Hamaseh hosseini, Volume 2, Tehran, Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2010). Overview of movements of the last hundred years, Tehran Sadra Publishing House.
  • Motahari, Morteza (2010). Revelation and Prophethood, Tehran, Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2010). Society and History. Tehran. Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2010). The Future of the Islamic Revolution, Tehran, Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2010A). Acquaintance with the Qur'an, Volume 13, Tehran, Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2010A). Acquaintance with the Qur'an, Volume 14, Tehran, Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2010A). Acquaintance with the Qur'an, Volume 3, Tehran, Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2013). Collection of works (an introduction to the Islamic worldview), vol. 2, Tehran. Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2013). De giftar, Tehran, Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2013). Imamate and Leadership, Tehran, Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2013). Professor's Notes, Vol. 10, Tehran, Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2013). Professor's Notes, Vol. 11, Tehran, Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2013). Professor's Notes, Vol. 2, Tehran, Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2013). Professor's Notes, Vol. 4, Tehran, Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2018). The purpose of life, Tehran, Sadra Publications.
  • Motahari, Morteza (2018). Unseen help in human life, Tehran, Sadra Publications.
  • Nasri, Abdallah (1998). "Relationship between religion and ideology". Quarterly scientific research journal of qobsat field and religion. Number. 7.
  • Rahmani, Ali (2021). A mystical view of the jurisprudential-political theory of the jurisprudence of the jurist in the age of occultation Qom. Sabat al-Nabi Publications.
  • Yazdakhasi, Behjat; Ezzati, Mehdi (2013). "Comparative analysis of Weber's charismatic authority theory with the leadership role of Imam Khomeini in the Islamic Revolution". Scientific-Research Quarterly of Islamic Revolution Studies, Year 11, Number 38.