عوامل موجده انقلاب اسلامی از منظر حکیمان سیاسی معاصر

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار و عضو هیأت علمی گروه علوم سیاسی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)، قم.

چکیده

هدف: حکیمان سیاسی معاصر، انقلاب اسلامی را از منظر بنیان های نظری حکمت اسلامی بررسی کرده اند. پژوهش حاضر به دنبال بررسی رویکرد حکیمان سیاسی در بررسی عوامل تحقق انقلاب اسلامی، فارغ از مصادیق تاریخی و در مفهوم کلی آن است. بر‌این‌اساس، تمرکز این پژوهش بر بیان استدلال‌هایی است که حکیمان معاصر در چارچوب حکمت سیاسی اسلامی برای تبیین این عوامل ارائه می‌کنند.
روش شناسی پژوهش: برای پاسخ به سوال اصلی مقاله، از روش تحلیل محتوای استدلالی استفاده شده است که بنا بر آن، با تمرکز بر ضرورت اعتبار و اهمیت پذیرش نتایج، ضمن آنکه فرایند تحلیل بر اساس اصول معتبر خود طی می‌شود، تلاش می‌گردد نتایج تحلیل با بیان استدلالی و برهانی به مخاطب منتقل شود.
یافته ها: در این جهت، تبیینی جامع از عوامل تحقق و تداوم انقلاب اسلامی و در ضمن دو دسته عوامل بینشی-انگیزشی و عوامل سیاسی-اجتماعی ارائه می‌شود؛ دسته اول شامل ایمان به مبدأ توحیدی، اندیشه تحول‌خواه، احساسات و عواطف انقلابی و پیروی از آموزه‌های شریعت و دسته دوم دربرگیرنده عواملی همچون رهبری الهی، پیشتازی عالمان دینی، اتحاد مردم است که جایگاه هر یک از آنها در الگوی انقلاب اسلامی به‌صورت برهانی مستدل می‌گردد.
نتیجه گیری: یافته های پژوهش، گواه این مطلب است که نظریه پردازی حکیمانه مبتنی بر بنیان های نظری حکمت اسلامی ضمن آنکه می‌تواند موجب استحکام بیش‌ازپیش داده‌های بنیادین پیرامون انقلاب اسلامی ایران و تسهیل در فهم ماهیت و پیامدهای مثبت انقلاب اسلامی برای جامعه هدف شود، زمینه را برای چارچوب‌بندی الگویی عام از انقلاب، فارغ از بُعد زمانی و مکانی فراهم می‌کند.

کلیدواژه‌ها

مراجع

  • Alikhani, Ali Akbar (2017). Khard Khefte; Islamic political philosophy and wisdom and the transition to practical politics, Tehran: Tehran University Press. (In Persian(
  • Dehkhoda, Ali Akbar (1998). Dictionary, Tehran: Tehran University Press. (In Persian(
  • Hosseini Beheshti, Mohammad Hossein (2011). Knowledge of Islam, Tehran: Foundation for Publishing the Works and Thoughts of Martyr Ayatollah Dr. Beheshti. (In Persian(
  • Imam Khomeini, Ruhollah) 1999). Imam Khomeini's book: collection of works of Imam Khomeini, Tehran: Publishing House of Imam Khomeini. (In Persian(
  • Jafari Tabrizi, Mohammad Taqi (1999). Irfan Islami, Tehran: Allameh Jafari Publishing Institute. (In Persian(
  • Javadi Amoli, Abdullah (2007). Shams Al-Wahi Tabrizi: The Scientific Biography of Allameh Tabatabaei, research by Alireza Roghani Mawafaq, Qom: Esra Publishing Center. (In Persian(
  • Javadi Amoli, Abdullah) 2003). Sarcheshme Andishe, edited by Abbas Rahimian Mohaghegh, Qom: Esra Publishing Center. (In Persian(
  • Khamenei, Ali (n.d). The Hadith of Wilayat: Collection of Statements of the Supreme Leader of Madzalah (http://farsi.khamenei.ir/speech-content), Qom: Computer Research Center for Islamic Sciences. (In Persian(
  • Khosropanah, Abdul Hossein (2009). "What is Wisdom in the Qur'an, Narration and Philosophy", Meshkwah Magazine, Vol. 28, No. 103, pp. 36-12. (In Persian(
  • Misbah Yazdi, Mohammad Taqi (2013). The Islamic Revolution and Its Roots, Qasim Shabania, Qom: Publications of Imam Khomeini Educational and Research Institute. (In Persian(
  • Misbah Yazdi, Mohammad Taqi (2011a). Mashkat: Society and History from the perspective of the Qur'an, Qom: Publications of Imam Khomeini Educational and Research Institute. (In Persian(
  • Misbah Yazdi, Mohammad Taqi (2011b). Mashkat: Political Theory of Islam, written by Karim Sobhani, Qom: Publications of Imam Khomeini Educational and Research Institute. (In Persian(
  • Misbah Yazdi, Mohammad Taqi (2002). Cultural invasion, research and writing by Abdul Javad Ebrahimi, Qom: Publications of Imam Khomeini Educational and Research Institute. (In Persian(
  • Misbah Yazdi, Mohammad Taqi) 2012). The most expressive litigation and enlightenment (description of the sermon of Hazrat Zahra Marzieh, known as Fadakiyeh sermon), edited and written by Abbasidism, Qom: Publications of Imam Khomeini Educational and Research Institute. (In Persian(
  • Motahari, Morteza (1989). Collection of works of Master Shahid Motahari, Tehran: Sadra Publishing center. (In Persian(
  • Motahari, Morteza (1999). Notes of Martyr Motahari, Tehran: Sadra Publishing center. (In Persian(
  • https://www.oxfordlearnersdictionaries.com/definition /english/revolution?q=Revolution, Oxford learners dictionaries (2020).
  • Robertson, David (2004). The Routledge Dictionary of Politics. London: Taylor & Francis e-Library.
  • Sadr, Muhammad Baqir (2000). Al-Islam Yaqud Al-Hiyah, al-Madrasa al-Islamiya, Rislatna, Qom: Publications of the Martyr Al-Sadr Center for Research and Specialized Studies. (in arabic)
  • Sadr, Mohammad Baqer (2014a). Islam, the guide of life; School of Islam; Our Mission, translated by Mehdi Zandieh, Qom: Publications of Shahid Sadr Specialized Scientific Research Center. (In Persian(
  • Sadr, Mohammad Baqer (2014b). Our economy, translated by Mohammad Mahdi Burhani, Qom: Publications of Shahid Sadr Specialized Scientific Research Center. (In Persian(
  • Sadr, Muhammad Baqir (2012). Encyclopaedia of Imam al-Shahed Sayyid Muhammad Baqir al-Sadr, Qom: Publications of Martyr Al-Sadr Center for Research and Specialized Studies. (In Arabic)
  • Shahrzouri, Mohammad bin Mahmoud (2013). Rasa'il al-Shajarah al-Ilahiyyah fi Ulum al-Haqayq al-Rabaniyyah, Tehran: Publications of the Research Institute of Hikmat and Philosophy of Iran. (In Arabic)
  • Zuckerman, Phil (2005). An Introduction to the Sociology of Religion, translated by Khashayar Dehimi, Tehran: Loh Fikr Publications. (In Persian(

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار