سناریوهای سیاست خارجی ج.ا.ایران در قبال عادی سازی روابط اعراب و اسراییل در مجموعه امنیتی خاورمیانه: تحلیلی از منظر مدل پیتر شوارتز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی دانشگاه شیراز

2 دانشگاه شیراز

10.22084/rjir.2024.28294.3700

چکیده

هدف: پیمان ابراهیم باعث نزدیکی مناسبات اسرائیل و اعراب به‌‎عنوان دو نیروی رقیب و مخالف ایران شده است. این پیمان، سیاست خارجی ایران را در فرایند تصمیم‌گیری در برابر شرایط جدید منطقه‌ای وارد مرحله‌ای مهم و پرچالش کرده است. هدف این پژوهش واکاوی تأثیر و تأثر سیاست خارجی ایران و عادی‌سازی مناسبات اعراب و اسرائیل است.
روش‌شناسی پژوهش: این مقاله از روش آینده‌پژوهی با اتکا به دو تکنیک روندپژوهی و سناریونویسی بر بستر نظریه مجموعه امنیت منطقه‌ای می‌تواند برای تبیین مسئله استفاده می کند.
یافته‌ها: . این مقاله با صورت‌بندی این مسئله که کدام سناریو برای سیاست خارجی ایران در برابر عادی‌سازی مناسبات اعراب و اسرائیل بعد از پیمان ابراهیم می‌تواند در ارتقای این منافع مؤثرتر باشد؟ معتقد است که با توجه به سطح فزاینده و رو به گسترش روند عادی‌سازی، تکمیل ادغام اسرائیل در مجموعه‌ی امنیتی خاورمیانه، اصول و آرمان‌های سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در خصوص موجودیت اسرائیل، اختلاف‌های ایدئولوژیک، دخالت قدرت‌های فرامنطقه‌ای، نگاه ابزاری و متفاوت کشورهای خلیج فارس و همچنین تصور تهدید از ایران به‌عنوان برهم‌زننده‌ موازنه‌ قوا در منطقه، سناریوی پیگیری حفظ و توسعه روابط دو و چندجانبه با همسایگان عربی و کشورهای منطقه با هدف تضعیف توافق عادی‌سازی میان آن‌ها ضروری به نظر می‌رسد.
نتیجه‌گیری: نتایج این مقاله نشان می‌دهد که توافق ابراهیم، یک عامل دشمنی و تنش‌سازی آشکار علیه جمهوری اسلامی است و الگوی مطلوب ایران می‌تواند تنش‌زدایی با اعراب در چارچوب روندی تعاملی و تدافعی مبتنی بر دیپلماسی تعامل و پیوند و دوستی با اعراب خصوصاً در خلیج فارس باشد.

کلیدواژه‌ها