ارائه چهارچوب عدالت اجتماعی در مکتب حاج قاسم سلیمانی بر اساس ماهیت آن در قرآن، سنت و فقه امامیه

مقالات آماده انتشار

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانشیار، گروه فقه و حقوق اسلامی، پژوهشکده مطالعات اسلامی در علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد /گروه الهیات، دانشکده حقوق و الهیات، دانشگاه شهید باهنرکرمان، کرمان، ایران.

10.22084/rjir.2025.30470.3880

چکیده

هدف: عدالت در اسلام به‌عنوان راهبردی عملی برای ساختن جامعه‌ای سالم و مبتنی بر حقوق انسانی مطرح است. در مواجهه با تحریف کارآمدی آموزه‌های اسلامی، ارائه الگویی از عدالت اجتماعی مبتنی بر آموزه‌های شهید حاج قاسم سلیمانی، برای مشروعیت‌بخشی به محور مقاومت و تبیین اثربخشی فرامین الهی ضروری است.

روش شناسی پژوهش: این پژوهش با رویکرد توصیفی-تحلیلی، مفهوم عدالت را در قرآن کریم، سنت معصومین علیهم‌السلام و فقه امامیه به‌صورت نظام‌مند بررسی و تعریفی جامع استخراج می‌کند. در بخش کیفی، داده‌های میدانی از طریق مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته با همرزمان و مطلعین سیره شهید سلیمانی، با نمونه‌گیری گلوله‌برفی گردآوری شده است. تحلیل داده‌ها بر اساس روش تحلیل تفسیری و کدگذاری چندسطحی (پایه، سازمان‌دهنده، فراگیر) انجام و فرایند مستندسازی داده‌ها با دقت و رعایت اصول تحقیق کیفی صورت گرفته است.

یافته‌ها: یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد عدالت اجتماعی در شریعت اسلامی به معنای قرار گرفتن هر فرد در جایگاه شایسته خود و رعایت تساوی و انصاف در حقوق و رفتار با دیگران است.

نتیجه‌گیری: سیره شهید سلیمانی با تأکید بر خدمت به خلق، همسویی بالایی با اصول عدالت اجتماعی دارد و مفاهیمی چون انصاف در رفتار، رعایت حقوق و مدیریت عدالت‌گرایانه در ابعاد اقتصادی، فرهنگی و سیاسی را به‌خوبی نمایان می‌سازد. این پژوهش الگویی کاربردی از عدالت اجتماعی در مکتب شهید سلیمانی ارائه می‌دهد که می‌تواند در مشروعیت‌بخشی به محور مقاومت نقش مؤثری ایفا کند.

کلیدواژه‌ها

پژوهشنامه انقلاب اسلامی

مقالات آماده انتشار، پذیرفته شده
انتشار آنلاین از تاریخ 20 اردیبهشت 1404

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار