ارائه الگوی مطلوب مدیریت جهادی در انقلاب اسلامی «موردکاوی رهنمودهای رهبر انقلاب اسلامی»

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای علوم دفاعی راهبردی، مدرس دانشکده فرماندهی و ستاد ارتش، دانشگاه عالی دفاع ملّی

2 دانشجوی دکترای مدیریت دولتی، دانشکده مدیریت و حسابداری، دانشگاه علامه طباطبائی(ره)

چکیده

این پژوهش با هدف ارائه الگوی مطلوب مدیریت جهادی در انقلاب اسلامی، براساس رهنمودهای رهبر انقلاب اسلامی، که در طی سالیان متمادی گذشته، به عنوان نظریه‌پردازِ این موضوع بوده‌اند، صورت پذیرفت؛ از آنجائیکه تحقیقات علمی‌ که در این این زمینه انجام شده یا قابلیت اجرائی نداشته و یا دارای نقص‌‌هائی بوده‌اند، تصمیم به پژوهش در این زمینه گرفته شد. روش‌شناسی موردنظر در این پژوهش، روش داده‌بنیاد می‌باشد؛ که در ابتدا با استفاده از این روش به تحلیل داده‌ها و استخراج مدل پرداخته و سپس با استفاده از نمونه‌گیری گلوله‌برفی و نظرسنجیِ 15 نفر از نخبگان و خبرگان، در راستای تائید پایائی و روائی پژوهش و اعتبارسنجی نتایج، از نظرات آنان استفاده شد؛ جامعه آماری شامل کلیه سخنان مقام معظم رهبری، از سال 68 تا به امروز بوده که شامل 1540 سخنرانی می‌باشد و از این بین به صورت هدفمند، سخنرانی‌هائی که با کلیدواژه جهاد، مدیریت جهادی، و یا در بر دارنده نکات کلیدی در باب مدیریت بوده (دیدار با مدیران و کارگزاران نظام)، انتخاب شدند، که یک نمونه، شامل 134 سخنرانی را شامل شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها و طراحی مدل، در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی انجام گرفت، که بر اساس آن در پاسخ به سوال اصلی: «الگوی مطلوب مدیریت جهادی براساس رهنمودهای رهبر انقلاب اسلامی کدام است؟»، مدل کیفی پژوهش طراحی، و نتایج شامل: 2128 شناسه، 136 مفهوم، 19 زیرمقوله و 32 مقوله، می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


-   قرآن
-   نهج‌البلاغه
-   ابن فارس بن زکریا، احمد (1390)، معجم مقائیس اللغة، ترجمه: قم، دفتر تبلیغات اسلامی: انتشارات مرکزی، چاپ سیزدهم.
-   ابیلی، خدایار و رحمتی، سارا (1394)، «ارزیابی فرایند استعدا پروری در واحد منابع انسانی شرکت خودروسازی سایپا»، فصلنامه آموزش و توسعه منابع انسانی، سال دوم، شماره پنجم: 75-95.
-   احمدیان، علی‌اکبر (1393)، «مدل‌سازی مدیریت جهادی» با بهره‌گیری از بیانات مقام معظم رهبری، فصلنامه سیاست دفاعی، سال بیست و دوم، شماره 87 : 137-170.
-   استراوس، آنسلم؛ جولیت، کوربین (1390a)، نظریه مبنایی،چاپ سوم، ترجمه بیوک محمدی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-   استراوس، آنسلم؛ جولیت، کوربین (1390b)، اصول روش تحقیق کیفی، ترجمه بیوک محمدی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
-   بابایی، محمّدباقر (1389)، مهندسی مدیریت در فرهنگ علوی، تهران: دانشگاه امام حسین(ع)، مؤسسه چاپ و نشر.
-   بیرناکی و والدورف (2017)، ویکی‌پدیا، مدخل نمونه‌گیری گلوله‌برفی.
-   تولایی، روح‌اله و صباغی، زهرا (1394)، «طراحی الگوی مفهومی توسعه مدیریت جهادی با استفاده از ترکیب روش سیستم‌های نرم و نگاشت‌شناختی»، فصلنامه بهبود مدیریت، سال نهم، شماره 2، پیاپی 28: 121-145.
-   توماس، کوهن، (1396)، ساختار انقلاب‌های علمی، سعید زیباکلام، چاپ پنجم (1395)، تهران: انتشارات سمت.
-   حبیبی، نیک بخت (1391)، تبییناصولپایه‌ایوعناصرکلیدیالگویاسلامیایرانیپیشرفتجمهوری اسلامیایران، تهران: دانشگاه عالی دفاع ملی، دانشکده مدیریت.
-   حجازی‌فر، سعید (1394)، «چیستی و مؤلفه‌های مدیریت جهادی»، فصلنامه مدیریت اسلامی، سال بیست و سوم، شماره 3 : 95-122.
-   حسین‌پور، داوود، رضائی‌منش، بهروز و محمّدی‌سیاهبومی، حمیدرضا (1395)، «رابطه مدیریت جهادی و استراتژی‌های اقتصاد مقاومتی»، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، پاییز 95، سال بیست و چهارم، شماره 79 : 99-122.
-   خامنه‌ای، سیّدعلی (1396)، حدیث ولایت(لوح فشرده)، شامل مجموعه سخرانی‌ها و دیدارها از سال 68 الی 96، تهران: مؤسسه پژوهشی فرهنگی انقلاب اسلامی.
-   دانائی‌فرد، حسن و امامی، سیّدمجتبی (1386)، «استراتژی‌های پژوهش کیفی: تأملی بر نظریه‌پردازی داده‌بنیاد»، فصلنامه اندیشه مدیریت، سال اول، شمارة دوم، پاییز و زمستان 1386: 69-97.
-   زواره، علیرضا (1390)، «راهکارهای توسعه و ترویج و نهادینه کردن فرهنگ و مدیریت جهادی در نظام اداری»، مجموعه مقالات دومین همایش ملی فرهنگ و مدیریت جهادی، تهران: وزارت جهاد کشاورزی، نشر دفتر نماینده ولی فقیه.
-   زین‌الدینی، مجید، فرهی، علی و سنجقی، محمّدابراهیم (1395)، « الگوی کارامدی در قوه قضاییه بر اساس رهنمودهای امام خمینی(ره) و امام خامنه‌ای(مدظله)»، فصلنامه مدیریت اسلامی، سال 24، شماره 2، تابستان 1395: 167-190.
-   سایت اینترنتی شهید آوینی، مجموعه سخنان مقام معظم رهبری در طی سالیان گذشته، دسترسی در:
-   سایت اینترنتی قادر، دربردارنده مجموعه سخنرانی‌های مقام معظم رهبری، قابل دسترسی در:
-   سایت اینترنتی مقام معظم رهبری، آرشیو جامع تمامی سخنرانی‌ها، دسترسی در:
-   سایت اینترنتی مقام معظم رهبری، مجموعه فیش‌های مدیریت جهادی، دسترسی در:
-   سپهر، محمّدحسین (1394)، مدیریت جهادی، قم: انتشارات زمزم هدایت، چاپ اول.
-   سلطانی، محمدرضا (1393)، «مدیریت جهادی، چالش‌ها و الزامات»، دو فصلنامه علمی- پژوهشی مدیریت اسلامی، سال 22 ، شماره2؛
-   شماعی‌کوپائی، میلاد و اسمعیلی‌گیوی، محمّدرضا (1393)، «مدل پارادایمی مدیریت جهادی با استفاده از نظریه داده‌بنیاد»، فصلنامه چشم‌انداز مدیریت دولتی، شماره نوزدهم، 119-150.
-   صفحه اینترنتی  Social-Sciencesزیرواژه تعریف اصطلاح پارادایم، دسترسی در:
-   طباطبائی، محمّدحسین (1377)، تفسیرالمیزان، قم: انتشارات اسلامی.
-   عزتی، کیوان (27/3/1393)، واکاوی مفهوم مدیریت جهادی، پایگاه اینترنتی حرف آخر، 27/03/93 ساعت 15، قابلیت دسترسی در:
-   فیروزآبادی، سیدحسن و مرادی، حسن (1395)، «دکترین و اهداف مدیریت جهادی از دیدگاه مقام معظم رهبری(مدظله‌العالی)»، فصلنامه مطالعات قدرت نرم، سال ششم، شماره15.
-   قهرمانی‌نژادشایق، بهاءالدین، قربی، سیّدمحمّدجواد و بلباسی، میثم (1395)، بررسی تأثیر مدیریت جهادی بر امنیت اقتصادی جمهوری اسلامی ایران، اولین کنفرانس ملی مدیریت و مهندسی پیشرفت، دی‌ ماه 95، تهران، ایران؛
-   کیانی‌زاده، میثم؛ گلشنی، علیرضا (1395)، «شناسایی ویژگی‌های شخصیتی سیاستگذاران عمومی مبتنی بر مدیریت جهادی»،فصلنامه مطالعات راهبردی بسیج، سال نوزدهم، شماره 72.
-   لطیفی، میثم؛ سعدآبادی، حسن (1393)، «پژوهشی پدیدارشناسانه برای فهم جوهره مدیریت جهادی»، فصلنامه راهبرد فرهنگ، سال هفتم، شماره 28.
-   لطیفی، میثم؛ هاشمی گلپایگانی، سید محمد حسین؛ یخچالی، مصطفی (1395)، «شناسایی و توصیف مؤلفه‌های سازمان‌های جهادی»، فصلنامه مدیریت اسلامی، سال بیست و چهارم، شماره 2.
-   مبینی، محمّد (1395)، «طراحی الگوی اسلامی- ایرانی مدیریت جهادی در راستای عینیت بخشی ام‌القرای جهان اسلام»، فصلنامه مدیریت اسلامی، سال بیست ‌و چهارم، شماره 4.
-   محمدی‌سیاهبومی، حمیدرضا؛ صالحی، فرخنده و قربانی‌پاجی، عقیل (1396)، «تحقق اقتصاد مقاومتی با استفاده از راهبرد مدیریت جهادی (مورد مطالعه: سازمان تأمین اجتماعی استان اصفهان)»، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، پاییز 96، سال بیست و پنجم، شماره83 : 85-113.
-   مرادی، حسن و فیروزآبادی، سیّدحسن (1395)، «دکترین و اهداف مدیریت جهادی از دیدگاه مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی)»، مجله مطالعات قدرت نرم، سال ششم، شماره 15: 160-190.
-   مرتضوی، مهدی و زارع‌پورنصیرآبادی، فضل‌اله (1391)، «فرهنگ سازمانی جهادی؛ عامل کلیدی مدیریت جهادی»، مجله علوم اجتماعی، مهندسی فرهنگی، آذر و دی 1391، شماره‌های 71 و 72: 100-114.
-   مرزوقی، رحمت‌الله و حیدری، الهام (1393)، «کاوش رفتار جوشش سازمانی: گامی به سوی تدوین یک نظریه داده‌بنیاد»، فصلنامه مطالعات رفتار سازمانی، سال سوم، شماره سوم، 47-64.
-   مقدم، ابوالفضل؛ کمالیان، امین‌رضا؛ اورعی‌یزدانی، بدرالدین؛ کرد، باقر و روشن، سیدعلیقلی (1395)، «تبیین و طراحی الگوی مدیریت منابع انسانی کارآفرینانه: رویکرد داده‌بنیاد (مطالعه‌ای در صنعت برق، گروه شرکات‌های ایران ترانسفو)»، سال دهم، شماره 4 : 123-157.
-   مقیمی، سیّد محمد (1396)، مبانی سازمان و مدیریت، چاپ چهارم، تهران: انتشارت نگاه دانش.
-   منطقی، محسن (1395)، «گامی در جهت مدیریت جهادی»، مجله اسلام و پژوهش‌های مدیریتی، پاییز و زمستان 1395، شماره 13: 23-37.
-   نیومن، لارنس (1394)، روش‌های پژوهش اجتماعی- رویکردهای کیفی و کمّی، ابوالحسن فقیهی و عسل آغاز، چاپ دوم (1395)، تهران: انتشارات ترمه.
-   یوسفی، رسول و اکبری، بهرام (1396)، «تبیین بایسته‌های مدیران سیاسی مبتنی بر رهیافت مدیریت جهادی»، مجله مدیریت اسلامی، سال بیست و پنجم، شماره 2 : 65-92.
-   Creswell J. W & Miller D. L. (2000), determining validity in qualitative inquiry, Theory into Practice, 39, 124-30.
-   Hatch, M. (1997), Organization Theory: Modern, Symbolic and Postmodern,Oxford: Oxford University Press.
-   Parker. Lee D. & Roffey. Bet H. (1997), Methodological Themes: Back to the Drawing Board: Revisiting Grounded Theory and the Everyday Accountant’s and Manager’s Reality, Accounting. Auditing & Accountability Journal, 10(2).
-   Strauss, A. & Corbin J. (1998), “Basics of qualitative research”, Newbury Park: Sage Publications.