گفتمان رهبران انقلاب ایران در مواجهه با جریان­ های تروریستی دهة 60 و 90 جمهوری اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای تخصصی رشته علوم سیاسی، واحد شهرضا، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرضا، ایران

2 دانشیار گروه علوم سیاسی، واحد شهرضا، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرضا، ایران

3 دانشیار گروه علوم سیاسی، پژوهشگاه علوم اسلامی امام صادق(ع)، قم، ایران

چکیده

مقاله حاضر در پاسخ به این سوال که وجه تمایز و تشابه جریان‌های تروریستی ج. ا. ایران در دهة 60 و 90 بر پایه دیدگاه ‌آیت الله خمینی و آیت‌ الله خامنه‌ای چیست؟ در چارچوب روش تحلیل گفتمان این فرضیه را مطرح می‌کند که با وجود تفاوت در روش و ماهیت جریان‌های تروریستی دهة 60 و 90 در مقابله با ج. ا. ایران، آنها دارای هدف و اشتراک نظر در براندازی نظام می‌باشند(فرضیه). هدف پژوهش حاضر، بررسی تطبیقی جریان‌های تروریستی ج. ا. ایران در دهة 60 و 90 بر اساس دیدگاه‌های ‌آیت... خمینی و آیت... خامنه‌ای است. در همین راستا یافته‌های این پژوهش که بر پایه روش تحلیل گفتمان سامان یافته(روش)، حاکی از آن است که در بررسی دو گفتمان تروریستی دهة 60 و 90 بایستی گفت جریان تروریستی دهة 60 بیشتر دارای منشاء داخلی بود، اگرچه این جریان ابتدا اساسی، اسلامی داشت، اما ضعف تئوریک رهبران اولیه آن به تدریج زمینه انحرافی عقیدتی این جریان را به سمت یک اسلام التقاطی فراهم ساخت و از اسلام به عنوان ابزاری در راستای اهداف خود استفاده نمود. این در حالی است که، جریان‌های تروریستی دهة 90 بیشتر با برنامه‌ریزی و طراحی در خارج از مرزها و در راستای منافع قدرت‌های جهانی با بهره‌گیری از گروه‌های افراطی به دنبال تحقق دولت اسلامی و احیای خلافت اسلامی بودند.

کلیدواژه‌ها


-   احمدی، وحیده (1394)، «تجاوز عربستان به یمن: اهداف و چشم انداز»، فصلنامه ماه نگار راهبردی دیده‌بان امنیت ملی، شماره 37، 55-34.
-   استیل، برنت جی (1392)، امنیت هستی‌شناختی در روابط بین‌الملل، ترجمه سیدجلال دهقانی فیروزآبادی، فرزاد رستمی و محمدعلی قاسمی؛ تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی.
-   حی تی، فیلیپ کی (1344)، تاریخ عرب، ترجمه ابوالقاسم پاینده، ج اول، تبریز: چابخانه شفق با همکاری مؤسسه انتشارات فرانکلین.
-   موسوی خمینی، روح ا... (1378)، صحیفه نور، تهران: مؤسسه نشر آثار امام خمینی.            
-   سریع‌القلم، محمود (1374)، «تبیین مبانی سیاست خارجی عراق»، فصلنامه مطالعات خاورمیانه، سال دوم، ش 2: 393-383.
-   فوزی، یحیی (1391)، «علل شکل‌گیری و ماهیت جنبش‌های سیاسی در خاورمیانه: بررسی موردی جنبش سیاسی در یمن»، مقاله 2، دوره 1، شماره 1، بهار 1391: 34-17.
-   کریملو، د (1383)، جمهوری یمن، تهران: انتشارات وزارت امور خارجه.
-   گیدنز، آنتونی (1378)، تجدد و تشخص، ترجمه ناصر موفقیان، تهران: نشر نی.
-   مسجد جامعی، زهرا (1380)، نظری بر تاریخ وهابیت، تهران: صریر دانش.
-   موسوی‌زاده، علیرضا و جاودانی مقدم، مهدی (1387)، «نقش فرهنگ ملی در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران»، دانش سیاسی، ش2 : 187-225.
-   ناظمی قره‌باغ، مهدی (1390)، وهابیت در جهان اسلام پس از 11 سپتامبر، تهران: انتشارات مؤسسه مطالعات اندیشه سازان نور.
-   وبر، ماکس (1370)، اخلاق پروتستان و روح سرمایه‌داری، مترجم: عبدالمعبود انصاری، تهران: سمت.
-   Al- Rashed, Madawi (2002), A History of Saudi Arabia, London, Cambridge University Press.
-   Baroni Samiah Elizabeth (2007), “Color Me Green: Saudi Arabia Identity and the Manifestation of Power”, Pro Quest Dissertations and Theses Cambridge: Cambridge University Press.
-   Enayat, Hamid (1982), Modern Islamic Political Thought, Austin, University of Texas Press.
-   english.alarabiya.net/.../2014/.../30
-   fa.alalam.ir/news/230584(A) … 2011/February/28
-   fa.alama.ir/news/1633766(B) … 2014/December/18
-   Giddens, Anthony. (1991), Modernity and Self-Identity: Self and Society in the Late Modern Age.
-   hdr.undp.org/en/countries/profiles/YEM … 2015/July/13
-   http: //uk.reuters.com/article/2014/12/09uk-yemen-houthis-insight-
-   Moshirzadeh, H (2007), “Discursive Foundation of Iran’s Nuclear Policy”, Security Dialogue, Vol38, No4, 521-543.
-   tabank.ir/fa/news/389685 …2015/January/19
-   Wynbrandt, James (2004), A Brief History of Saudi Arabia, New York, Checkmark Books.