تأثیر رهبری امام خمینی(ره) بر سرمایه اجتماعی در جریان انقلاب اسلامی ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

استادیار علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده

سرمایه اجتماعی را می­توان مجموعه­ای از عناصر نظیر اعتمادجمعی، هنجارها و شبکه­ها دانست که موجب ایجاد ارتباط و مشارکت بهینه اعضای یک جامعه شده و در قالب آن همکاریها تسهیل می­گردد. به حرکت درآوردن سرمایه­های اجتماعی متروک، مؤلفه‌ای مثبت در راه تجمیع نیروها وتقویت همکاری­ها است ودرفرآیند ایجاد تغییرات سیاسی- اجتماعی نقش قابل توجهی دارد. این نکته در انقلاب­ها که ازمصادیق مهم تغییرات اجتماعی هستند، جایگاه برجسته­ای می­یابد. چراکه انقلاب­ها نیازمند مشارکت، آگاهی و اعتمادند و این مهم بابکارگیری سرمایه اجتماعی و استفاده بهینه از آن میسر می­شود. در این نوشتار پس از تبیین مفهوم سرمایة اجتماعی و ابعاد آن، با نگاهی استنباطی و مبتنی بر سیرة نظری و عملی امام خمینی(ره) و با تکیه بر تحلیل گفتارها و واکاوی اندیشه وی در این باب، نشان می­دهیم که ایشان با بهره­گیری بهینه از عناصر و نهادهای مذهبی، سه مؤلفة اعتماد، انسجام­ و مشارکت را تقویت نموده و در نتیجه توانست سرمایة اجتماعی جامعه ایران را به طرز مطلوب و در راستای شکل گیری نظام جمهوری اسلامی تقویت و مدیریت نماید.

کلیدواژه‌ها