بسیج منابع در انقلاب اسلامی ایران

نوع مقاله: مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار علوم سیاسی دانشگاه شاهد

2 کارشناس ارشد جامعه شناسی انقلاب اسلامی

چکیده

در مقالة حاضر، با استفاده از نظریة بسیج منابع چارلز تیلی به شناسایی فرایند بسیج منابع در انقلاب اسلامی ایران پرداخته شده است. سؤال اصلی این مقاله آن است که بسیج منابع در انقلاب اسلامی بر اساس الگوی نظری بسیج منابع چارلز تیلی چگونه بوده است؟روش تحقیق مورد استفاده، روش قیاسی و تاریخی است. در این مقاله، بر پایة سؤالات مستخرج از مدل نظری مورد استفاده به مفاهیمی همچون منافع گروه­های مختلف، سازمان­ها و اقدامات سازمانی، چگونگی فرایند بسیج هر یک از گروه های انقلابی، شناسایی وضعیت متغیر فرصت/ تهدید و سرکوب/ تسهیل و عناصر سازندة آن، چگونگی فرایند کنش جمعی در انقلاب اسلامی پرداخته شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The process of Resource Mobilization in Islamic Revolution of Iran

نویسندگان [English]

  • Abbas Keshavarz Shokri 1
  • Ehsan Farhadi 2
چکیده [English]

Using the Charles Tilly's theory, this article has tried to study the process of the resource mobilization in Iranian Islamic Revolution. The main question of this article was to investigate the question of how the mobilization of resources in Islamic Revolution was based on the Charles Tilly's theory. The research method used was deductive and historical. Therefore, based on the constructing concepts of Charles Till's theory, the interest of challenger groups, revolutionary organizations and their actions, process of the mobilization of each revolutionary group, opportunity– threat situation, opportunity, repression – facilitation situation and collective actions in Islamic Revolution were explored.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Islamic Revolution
  • Charles Tilly
  • Resource mobilization theory
  • challenger groups
  • collective actions

مراجع

آبراهامیان، یرواند. (1377). ایران بین دو انقلاب: درآمدی بر جامعه شناسی سیاسی ایران معاصر، ترجمة احمد گل محمد، محمد ابراهیم فتاحی ولیلایی. تهران : نشر نی.

استمپل، جان.دی. (1377). درون انقلاب ایران، ترجمه دکتر منوچهر شجاعی. تهران: مؤسسه رسا.

افشارکهن، جواد. (1383) بازخوانی سنت گرایی و تجدد طلبی در ایران بین دو انقلاب، تهران: آوای نور.

بازرگان، مهدی. (1362). انقلاب در دو حرکت، تهران: انتشارات نهضت آزادی.

بازرگان، مهدی. (1375). شصت سال خدمت و مقاومت، تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.

براتی، اکبر. (1375). خاطرات اکبر براتی، تهران: انتشارات سوره مهر.

پناهی، محمد حسین. (1389). نظریه های انقلاب: وقوع، فرآیند و پیامدها. تهران: سمت.

تاریخچه گروه­های تشکیل‌دهنده سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی(1360)، ج1، تهران: انتشارات سازمان مجاهدین خلق.

تیلی، چارلز. (1385). از بسیج تا انقلاب، ترجمه علی مرشدی زاد. تهران : پ‍‍ژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.

تیلور، استن. (1388). انقلاب­ها و علوم اجتماعی، ترجمه علی مرشدی زاد. تهران : انتشارات دانشگاه شاهد.

جعفریان، رسول. (1381). جریان و سازمان­های مذهبی- سیاسی ایران (1357-1320) (از روی کار آمدن محمد رضا شاه تا پیروزی انقلاب اسلامی)، تهران: پژوهشگاه فرهنگ و اندیشة اسلامی.

جلایی پور، حمید رضا. (1385). تبیین فرایند پیروزی انقلاب اسلامی در سال 1356-1357 بر اساس سرمشق انتخاب عقلانی و نظریه ی بسیج منابع، مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه تربیت معلم. س 15، شماره ی 57- 56، ص، 52- 5.

جمعی از مؤلفان. (1375). سازمان چریک­های فدایی خلق. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

حاضری، علی محمد و صالح­آبادی، ابراهیم. (1383). "ساختار دستگاه سرکوب و فروپاشی رژیم شاه." مجله جامعه شناسی ایران، دوره 5، شماره 3، پائیز، صص 27- 5.

حسینیان، روح الله. (1385). یک سال مبارزه برای سرنگونی رژیم شاه (بهمن 1356 تا بهمن 1357)، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

رهبری، مهدی. (1379). اقتصاد و انقلاب اسلامی ایران: بررسی مقایسه­ای نظریه های اقتصادی با انقلاب اسلامی ایران. تهران: انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی ایران.

روحانی، حمید. (1363). تحلیلی از نهضت امام خمینی، تهران: افست.

سمتی، هادی. (1375). نظریة بسیج منابع و انقلاب اسلامی ایران، مجله دانشکده و حقوق علوم سیاسی دانشگاه تهران. شماره 35.

سید ناصری، حمید رضا و ستوده، امیر رضا. (1378). پاره­ای از خورشید گفته­ها و ناگفته­ها از زندگی استاد مطهری، تهران: ذکر.

شایگان، فریبا. (1388)."بررسی ویژگی­های مشارکت کنندگان در انقلاب اسلامی ایران."فصلنامه علوم اجتماعی ایران. شماره های 43-42.

شعبان، ولی الله. (1382). بررسی روند بسیج سیاسی در انقلاب اسلامی ایران و روسیه، پایان نامه کارشناسی ارشد جامعه شناسی انقلاب اسلامی. تهران: پژوهشکده امام خمینی و انقلاب اسلامی.

فرهادی، احسان. (1389). تحلیل مقایسه­ای بسیج منابع در انقلاب­های مشروطه و اسلامی بر اساس نظریه چارلز تیلی. پایان ­نامه کارشناسی ارشد، تهران: دانشگاه شاهد.

فوران، جان. (1377). مقاومت شکننده: تاریخ تحولات اجتماعی ایران از سال 1500 میلادی مطابق با 879 شمسی تا انقلاب، ترجمة احمد تدین. تهران: موسسه خدمات فرهنگی رسا.

کرباسچی، غلامرضا. (1371). هفت هزار روز تاریخ و انقلاب اسلامی، تهران: بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی.

گل محمّدی، احمد. (1375). "زمینه بسیج مردمی در انقلاب اسلامی ایران." راهبرد. (شماره 9) بهار. صص 106- 89.

محمدی، منوچهر. (1377). تحلیل بر انقلاب اسلامی. چاپ هفتم. تهران: امیرکبیر.

منصوری، جواد. (1378). تاریخ قیام 15 خرداد به روایت اسناد، تهران : مرکز اسناد انقلاب اسلامی.

میثمی، لطف الله. (1380). از نهضت آزادی تا مجاهدین، تهران : صمدیه.

نوذری، عزت­الله(1380). تاریخ احزاب سیاسی در ایران. شیراز: نوید شیراز.

نوروزی، نصرالله. (1375). ساخت قدرت شخصی و فروپاشی حکومت پهلوی، راهبرد. شماره 9.

ونس، سایروس. (1362). نقش آمریکا در ایران، ترجمة محمود طلوعی. تهران : انتشارات هفته.

Keddie, Nikki R. 1987. Roots of Revelutions. New Haven. Yale University Press.

Skocpol, Theda. 1982. ”Rentier State and Shi’s islam in the Iranian
Reveolution. ”Theory and Society, 11:3, pp .265-283.

 

 

پژوهشنامه انقلاب اسلامی(علمی-پژوهشی)

دوره 1، شماره 1
زمستان 1390
صفحه 79-107

فایل ها

اشتراک گذاری

ارجاع به این مقاله

آمار