آزاداندیشی در گفتمان انقلاب اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه علوم سیاسی دانشگاه تربیت مدرس

2 دانشجوی دکتری روابط بین الملل دانشگاه گیلان

چکیده

بررسی حاضر به نقش و جایگاه مفهوم آزاداندیشی در گفتمان انقلاب اسلامی در ایران می­ پردازد. در واقع اسلام سیاسی به عنوان یک گفتمان کلان با قرائت­ ها و روایت­ های خاص خود از مفاهیم بنیادینی مانند سیاست، معرفت، آزادی و عدالت گفتمانی را با عنوان انقلاب اسلامی را برمی­سازد که با پیروزی انقلاب اسلامی و شکل­ گیری جمهوری اسلامی در ایران به موقعیت ه‍ژمونیک دست یافت. گفتمان انقلاب اسلامی ایران با مفصل­ بندی،عناصر و دقایق گفتمانی خود برای دال­ های شناوری همچون آزادی، علم و معرفت مدلول­هایی به دست می­ دهد که تمایزات گفتمانی آن را با گفتمان مدرنیته  نشان می­ دهد.این گفتمان همچنین با خلق و مفصل­ بندی دال­ هایی همانند نهضت تولید علم،جنبش نرم­ افزاری، آزاداندیشی و فرهنگ اسلامی در فضای دانشگاهی مفهوم "دانشگاه اسلامی" را خلق می­ کند. از این رو، این پژوهش با بهره­ گیری از روش تحلیل گفتمان درصدد است مفهوم آزاداندیشی در گفتمان انقلاب اسلامی و نسبت آن با دانشگاه را مورد واکاوی قرار دهد و از سویی دیگر وجوه تمایز این گفتمان را با گفتمان مدرنیته به نمایش بگذارد.

کلیدواژه‌ها