ملاحظات روش‌شناختی در اندیشه‌شناسی امام خمینی (ره): با تأکید بر تعلیم و تربیت و سیاست

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکتری فلسفه تعلیم و تربیت از دانشگاه فردوسی مشهد

2 استاد فلسفه تعلیم و تربیت دانشـگاه فـردوسی مشـهد

3 دانشیار فلسفه تعلیم و تربیت دانشگاه شهید بهشتی

4 دانشیار علوم سیاسی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی

چکیده

هدف: روشمندی اندیشه‌شناسی را می‌توان اصلی‌ترین هدف مقاله حاضر دانست. مدعای نویسندگان آن است که با بکارگیری ملاحظات روشی ذکر شده می‌توان تا حد قابل توجهی از سوءفهم در پژوهش در اندیشه‌های امام خمینی(ره) برکنار ماند و در عین حال می‌توان به مفهوم‌پردازی و الگوپردازی‌های بدیع نیز دست یافت.
روش‌شناسی پژوهش: با بهره‌گیری از روش پژوهش ترکیبی، از یک سو با ارزیابی و آسیب‌شناسی پژوهش‌های پیشین و از سوی دیگر با استخراج دلالت‌های رویکردهای روشی مختار متن‌پژوهی (به‌ویژه هرمنوتیک و تحلیل مفهومی)، ملاحظات روشی برای اندیشه‌شناسی امام خمینی(ره) به همراه مصادیق مؤیدی از آثار ایشان از دو حوزه تعلیم و تربیت و سیاست ارائه گردیده است.
یافته‌ها: اهم یافته‌های پژوهش درباره ملاحظات روشی اندیشه‌شناسی عبارت‌اند از: شناسایی و تبیین بحران‌های زمینه‌ای، بررسی موضع معرفت‌شناختی اندیشمند (همچون مبناگرایی)، توجه به تطورات روبنایی و یا زیربنایی فکری احتمالی اندیشمند، کتاب‌شناسی اندیشمند، توجه به ملاحظات اصطلاح‌شناسی هر اندیشمند، تحلیل شبکه مفهومی مفاهیم کلیدی مدنظر، لحاظ سیره عملی اندیشمند به‌عنوان مکمل آثار وی و التفات به الگوهای مفهومی ویژه‌ی اندیشمند و مکتب وی.
نتیجه‌گیری: انتظار می‌رود که این یافته‌ها ضمن تأثیر جدی در اندیشه‌شناسی امام خمینی(ره) در تمایز نسبی با یافته‌های پژوهش‌های موجود در این حوزه، بتواند دریچه‌هایی نو به اندیشه ایشان بگشاید. در عین حال به نظر می‌رسد می‌توان تعمیم الگوی اندیشه‌شناسی مذکور را به سایر اندیشمندان نیز تعمیم داد.

کلیدواژه‌ها


  • Alamolhoda, J. (2006). The Pedagogical Philosophy of the Movment of Imam Khomeini: A Critique on Objectivism & Dualism. OROJ (In Persian)
  • Bagheri, k., Sajjadieh, N. and Tavasoli, T. (2010). Approaches and research methods in the philosophy of education. Tehran: Elmi & Farhangi Publication (In Persian)
  • Bakhtiar Nasrabadi, H. (2012). A Research to Educational Philosophy of Imam Khomeini. Tehran: Research Institute of Imam Khomeini and Islamic Revolution (In Persian)
  • Baratali Pour, M. (2011). The structure of society and the religious state: a reflection on the political thought of Imam Khomeini. Tehran: OROJ (In Persian)
  • Boston-Kemple, Thomas Ernest (2012). A conceptual analysis of key concepts in inclusive education. PhD (Doctor of Philosophy) thesis, University of Iowa. Retrieved from: http://ir.uiowa.edu/etd/2828
  • Coombs, J. R., & Daniels, L. B. (2008). Philosophical inquiry: Conceptual analysis, In C. Short (Ed.), Forms of curriculum inquiry (27-41). Tehran: Samt Publication (In Persian)
  • Haqiqat, S.S. & Hejazi, S.H. (2010). "A critical Review at the application of Spragens 's crisis theory in political studies". Political Science, 49, pp. 187-195 (In Persian)
  • Hematifar, M. (2018). The relation between Education & Politics in Imam Khomeini's thought: The Consistency of Power & HEDAYAT in Islamic Education. Phd Thesis. Ferdowsi University of Mashhad (Unbublished) (In Persian)
  • Hematifar, M., & Ahanchian, M. (2014). "A pattern to evaluate the compatibility of integration theory in the philosophy of education: A case study on the philosophical integration in Iranian Act for the Fundamental Evolution of Education". Foundations of Education, 3(2), 25-48 (In Persian)
  • Jafari Harestani, A. (2015). The Epistemological foundations of Imam Khomeini's thought; Emphasis on on anthropology and the theory of '"FITRAT". Tehran: Basij Daneshjoie of Imam Sadegh University (In Persian)
  • Jamshidi, M (2009). The political thought of Imam Khomeini. Tehran: Research Institute of Imam Khomeini and Islamic Revolution (In Persian)
  • Khomeini, S.R. (1997). The Forty Hadith, An Exposition. Tehran: The Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works (In Persian)
  • Khomeini, S.R. (2000). Sahifeh-e-Imam (Vols. 1-21). Tehran: The Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works (In Persian)
  • Khomeini, S.R. (2006). Narratives of Imam Khomeini's philosophy (Vols. 1-3). Tehran: The Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works (In Persian)
  • Khomeini, S.R. (2012). Adāb al-Ṣalāt (Manner of Prayer). Tehran: The Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works (In Persian)
  • Khomeini, S.R. (n.d). Kashf Alasrār. Tehran: The Institute for Compilation and Publication of Imam Khomeini's Works (In Persian)
  • Lakzaee, N. (1999). "The Stability and transformation in Political thought of Imam Khomeini". The Political Science (Bagher al-Olum University), vol. 5, 77-98. (In Persian)
  • Lakzaee, N. (2008). The evolution of political thought of Imam Khomeini. Qum: The Research Institute for Islamic Culture and Thought (In Persian)
  • Lakzaee, N. (2011). An Introduction to the Quranic documentation of Imam Khomeini's political philosophy. Qum: Bostan-e- Ketab. (In Persian)
  • Lakzaee, N. (2015). The Imam Khomeini's political thought. Qum: The Research Institute for Islamic Culture and Thought. (In Persian)
  • Mortazavi, S.K. (2007). "Explaining the methodology of political thought from the perspective of Quentin Skinner". Research Letter of Political Science, Vol. 3(NO 1), 159-191. (In Persian)
  • Saadatmand, R. (2011). The Lessons from the Imam: the mission of educators and academics. Qum: Tasnim Publication. (In Persian)
  • Soltis, J. F. (2008). An Introduction to the Analysis of Educational Concepts. (Sajadi, S.M., Trans.). Tehran: Saramad Kavoush. (In Persian)
  • Spragens, T. A. (2013). Understanding of Political Theory. Tehran: AGAH. (In Persian)
  • Taherzade, A (2013). The Conduct Under the personality of Imam Khomeini. Isfahan: Lob-ol-Mizan Publication. (In Persian)
  • Tellings, A. (2001). "Eclecticism and Integration in Educational Theories: A Metatheoretical Analysis". Educational Theory, 51(3), 277-292. (In Persian)