طراحی الگوی نهاد مردمی مبتنی بر منظومه فکری حضرت آیت الله خامنه ای (مدظله العالی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکترای مدیریت آموزشی دانشگاه اصفهان

2 دانشیار گروه علوم تربیتی دانشگاه اصفهان

چکیده

هدف: نهادسازی در اسلام همواره متکی به مردم و برخاسته از اراده و آراء توده مردم است و طبعاً راز ماندگاری حکومت­ ها و نهادها، در مردم ­سالاری و ایستادگی مردم پای تشکیلات و نهادهاست که این مهم از رهگذر استقرار نهادی مردمی که بر الگویی جامع و تجربه شده ابتناء یافته است، امکان­ پذیر است. از این­رو پژوهش حاضر به ­دنبال شناسایی الگویی برای استقرار نهادی مردمی در منظومه فکری حضرت­ آیت ­الله­ خامنه ­ای (مدظله ­العالی) است که ده ­ها سال نقش هدایت و راهبری یکی از بزرگترین و مردمی ­ترین حکومت ­های دوران معاصر را برعهده داشته ­اند انجام شده است.
روش‌شناسی پژوهش: بدین منظور از روش «نظریه پردازی داده­ بنیاد» و تمام­خوانی 2132 سند که جملگی منتسب به معظم ­له بوده است استفاده شده است.
یافته‌ها: مدل مفهومی جامعی از یک نهاد مردمی متشکل از یک پدیده محوری با عنوان «مردمی­بودن» با 4 مقوله اصلی ویژگی ­ها، مصادیق، ماهیت و عرصه ­ها و 24 عامل علّی و زمینه­ ای مانند «عدالت ­طلبی» و «آرمان­ گرایی»، 8 عنصر تقویت کننده ازجمله «اتحاد ملی» و «باور به مردم»، 11 عنصرتضعیف ­کننده مانند «نگاه از بالا به­ پایین» و «مردم­ ستیزی»، 17 اثر و پیامد ازجمله «نصرت الهی» و «سرافرازی ملت» و 6 آرمان وهدف غایی ازجمله «حکومت صالحان» و «استقرار ارزش ­های الهی و اسلامی» مبتنی بر اندیشه نورانی مقام معظم رهبری شناسایی و ارائه شده است.
نتیجه‌گیری:  نهاد مردمی در هندسه فکری مقام معظم رهبری از نقش محوری مردم و مردم­ داری در تشکیل، اداره و تعالی آن حکایت دارد به­ نحوی­ که علاوه بر برخورداری هر یک از مؤلفه ­های بالا بر جهان بینی الهی و اسلامی ابتناء یافته است.

کلیدواژه‌ها


  • Nahj al-Balagha, translated by Mohammad Dashti (2000). Amir al-Mominin Cultural Research Institute, Sharqin Publishing House,7th edition
  • Arasta, Mohammad Javad (2015). "People's role in Islamic government (legitimacy or effectiveness?)", two-quarter scientific journal of governmental jurisprudence, volume 1, number 1: 7-30.
  • Ashrafi, Akbar (2019). "Investigation of the effect of institutionalization in stabilizing the system of the Islamic Republic of Iran from the point of view of the institutional approach, biannual scientific journal of political sociology of the Islamic world", volume 8, number 1.
  • Iman, Taqi Mohammad, (1997). A look at the principles of methodologies in scientific research, Tabriz Faculty of Literature and Humanities Journal, No. 165.
  • Iman, Mohammad Taghi, Mohammadian, Manijhe (2007). "Methodology of Fundamental Theory", Scientific Research Quarterly Journal of Methodology of Human Sciences (Field and University), Year 14, Number 56.
  • Information website of the Office of Ayatollah Khamenei (2019). Available at http://www.leadr.com
  • Samani, Ismail, Eskandari, Mojtabi (2012). "Designing and explaining the model of following in the Islamic Revolutionary Guard Corps from the point of view of Imam Khomeini (RA) and Imam Khamenei (Madzaleh)", two scientific-research quarterly journals of Islamic management, year 20, number 1.
  • -Danaee Fard Hasan; Emami Mojtaba (2005). "Qualitative research strategies: a reflection on data-based theorizing", management thought, year 1, number 2.
  • Redadi, Mohsen (2016). "Political piety and political trust: comparing the trust building capacity of religious democracy and liberal democracy", Basij Strategic Studies Quarterly, year 20, number 76.
  • Taheri Khosrowshahi, Mohammad Hossein and colleagues (2019). "Religion and government: the requirements of the religious democracy model in state-building", Transcendental Policy Scientific Research Quarterly, year 8, number 31.
  • Ali ibn Musa ibn Tavus, translated by Ali Nazari Monfard (2008). The discovery of Al-Mahhaja for the fruit of Al-Mahhaja, Qom: the effect of perfection.
  • Eyvazi, Mohammad Rahim (2009). Pathology of the Islamic Revolution, Tehran: Publishing Organization of Islamic Culture and Thought Research Institute, 4th edition.
  • Faruzandeh, Lotfollah et al. (2019). "Presenting the model of institution building in the Islamic revolution based on the speech of Imam and leadership", Strategic Defense Studies quarterly, year 18, number 79.
  • Faqihi Abolhasan and Alizadeh Mohsen (2005). Validity in qualitative research, Culture of Management, No. 9.
  • Firhi, Dawood (2014). Religion and government in the modern era (Islamic government and products of political thought), Tehran: Rokhdad Nou, second edition.
  • Koen, Bruce (1993). Fundamentals of Sociology, translated and adapted by Gholam Abbas Tusli and Reza Fazel, Tehran: SAMT Publications.
  • Islamic Revolution Cultural Research Institute (2019). Available at: http://www.khamnei.com
  • Mehrabi Koushki, Razieh and Imam Juma, Seyed Javad (2014). "Pattern of political trust with an emphasis on the view of Imam Khomeini (RA) using grounded theory", Islamic Revolution Studies quarterly, year 12, number 42.
  • Mirtrabi, Seyed Saeed (2016). "Analysis of methods and dimensions of institution building in the process of building the state after the revolution from the perspective of historical institutionalism", State Studies quarterly, year 3, number 9.
  • Charls, Perow (1986). The Complex Organizations, Critical Essay, New York, Random House.
  • Glaser, B. and Strauss, A. (2002). The Discovery of the Grounded Theory: Strategies for Qualitative Research, New York.
  • Creswell, J. W. (2005), Educational Research: Planning, Conducting, and Evaluating Quantitative and Qualitative Research (2nd edition).
  • Mays, N. and pope, G. (2002); “Assessing quality in qualitative research”, British Medical Journal. Jan. I: 25 - 52.