1
استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز، گروه مدیریت، تبریز، ایران
2
دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه دولتی باکو و مدرس دانشگاه
چکیده
به نظر می رسد بسیاری از تئوری های انقلاب سعی دارند یک چهارچوب قابل تعمیم برای تبیین انقلاب ها ارائه دهند درحالی که هر انقلابی موجودیت منحصر به فرد خود را دارد. این تئوری ها بیشتر بر مبنای تفکر دکارتی – نیوتونی تدوین یافته اند. این نوع از تفکر برای بررسی مسائل ساده مناسب می باشد در حالی که انقلاب نتیجه یک سیستم پیچیده است. انقلاب اسلامی ایران یکی از انقلاب های مهم در دنیا می باشد که رویکردهای تقلیل گرایانه در تحلیل انقلاب ها را به چالش کشیده است. با قبول این مفروضات، مقاله حاضر با یک رویکرد کلگرا و با استفاده از روششناسی پویایی شناسی سیستم در پی پاسخگویی دوباره به این سؤال است که" چرا انقلاب ایران اتفاق افتاد؟ بر اساس تفکر سیستمی، مسائل اجتماعی همچون انقلاب از تضاد بین مؤلفه های اجتماعی حاصل می شود. در این مقاله، سیستم اجتماعی بر مبنای تعامل بین مؤلفه های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی تعریف شده است. بنابراین انقلاب ایران از این سه منظر مورد مطالعه قرار گرفته است. با این پیش فرضِ متدولوژی پویایی شناسی سیستم که هر رفتارِ مسأله زایی همچون انقلاب، تابعی از یک ساختار است، نمودارهای علیّ حلقوی به عنوان ابزاری مناسب برای مدلسازی تعاملات این سه حوزه و هویت یابی ساختار مسأله به کار رفت. با به کارگیری نمودارهای علیّ حلقوی، فرضیه های پویایی در راستای پاسخ به سؤال تحقیق معرفی شد.