بررسی تطبیقی مفهوم آزادی از نگاه امام خمینی(ره) و آیت الله شهید بهشتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه علوم سیاسی دانشگاه فردوسی مشهد

2 دانشجوی دکتری علوم سیاسی دانشگاه تهران

چکیده

در چارچوب اندیشه­ ی سیاسی متاخر اسلام، وقوع انقلاب اسلامی به مثابه حرکتی آزادی­ خواهانه در تاریخ سیاسی ایران، بار دیگر پس از مشروطه، زمینه­ ی مناسبی را برای مداقه در باب مفهوم آزادی برای اندیشمندان و رهبران تئوریک انقلاب فراهم نمود. اگرچه که این مفهوم در سال­ های تثبیت نظام جمهوری اسلامی از فهرست دغدغه­ های رهبران اجتماعی به نوعی به حاشیه رانده شد اما شاید بتوان این ادعا را داشت که مفهوم آزادی و به ویژه نوع سیاسی آن مهمترین دغدغه­ ی انقلابیون در زمانه­ ی انقلاب بود. متفکران و اندیشمندان متعددی در آن مقطع تاریخی به اندیشه­ ورزی درباره این مقوله پرداختند. حضرت امام خمینی(ره) به عنوان رهبر انقلاب اسلامی به همراه دیگر اندیشمندان همچون آیت­الله شهید بهشتی، آیت­الله شهید مطهری و ... مبادرت به تبیین مفهوم آزادی منطبق بر آرمان­ ها و ارزش­ های انقلاب اسلامی کردند و سعی در ارائه نظریاتی در مقابل نظریات رقیب سیاسی خویش داشتند. در این مقاله تلاش شده است تا با به کارگیری رویکردی تطبیقی- مقایسه­ ای، مفهوم آزادی در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) و شهید بهشتی به عنوان دو تن از مهم­ترین رهبران فکری و سیاسی انقلاب اسلامی مورد مداقه قرار گیرد.

کلیدواژه‌ها