مقاله حاضر به بازسازی و استنتاج نظریۀ انقلاب اسلامی از اندیشۀ امام خمینی (ره) به عنوان رهبر انقلاب اسلامی می پردازد. باتوجه به اینکه امام دارای شخصیت منحصر به فرد وسازنده نظریه وایدئولوژی بوده است، بررسی نظریه انقلاب اسلامی ایشان، ساختن مدل نظری آن و در حقیقت نظریه پردازی بومی اهمیت و ضرورت تحقیق را نشان می دهد. روش این مقاله، روش کیفی از نوع تحلیل اسنادی و ابزار گردآوری، متن خوانی و فیش برداری است. منبع اصلی در این مقاله صحیفه امام است. بدین ترتیب تلاش شده با مطالعه صحیفه و دیگر آثار مرتبط با مباحث انقلاب در اندیشه امام خمینی مدل نظری انقلاب اسلامی امام خمینی ترسیم گردد. یافته های تحقیق حاکی از آن است که در نظریه امام خمینی دو دسته متغیر علی در سطح ساختاری و کارگزاری قابل شناسایی هستند: 1- ساختارهای اساسی جامعه که شامل ساختارهای فرهنگی، اجتماعی و سیاسی است، با تغییر و تحولاتی که در آنها صورت گرفته، تأثیرات بسزایی در برپایی قیام مردمی داشتند. 2- همچنین علاوه بر ساختارها، عوامل کارگزاری شامل رهبران و به خصوص توده های مردم سهم زیادی در پیروزی انقلاب اسلامی داشته اند. به عبارت دیگر در نظریۀ انقلاب اسلامی امام خمینی (ره) تقارن علل ساختاری مانند ساختار فرهنگی غربزده، ساختار استبدادی دولت، ساختار اقتصادی وابسته به بیگانه و عوامل کارگزاری یعنی برنامه های رهبران انقلاب و مشارکت توده های مردمی باعث پیروزی انقلاب اسلامی و سرنگونی رژیم شاه شده است.
)